Button là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong thiết kế giao diện người dùng (UI) trên các trang web và ứng dụng di động. Chúng không chỉ giúp người dùng tương tác mà còn ảnh hưởng lớn đến trải nghiệm tổng thể và tỷ lệ chuyển đổi. Việc thiết kế Button hiệu quả không chỉ cần đảm bảo tính thẩm mỹ mà còn phải chú trọng đến khả năng sử dụng. Bài viết dưới đây hãy cùng MangoAds tìm hiểu cách thiết kế Button sao cho hiệu quả, từ những nguyên tắc cơ bản đến các phương pháp kiểm tra và tối ưu hóa.
1. Button trong UX/UI là gì?
Hình 1: Giới thiệu tầm quan trọng của thiết kế Button trong UX/UI (Nguồn: Internet)
Button (nút) là một thành phần không thể thiếu trong bất kỳ thiết kế giao diện người dùng (UI) nào. Chúng cho phép người dùng thực hiện các hành động cụ thể trên trang web hoặc ứng dụng, ví dụ như đăng ký, mua hàng, gửi thông tin, hoặc chuyển đến một trang khác. Thiết kế button đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra trải nghiệm người dùng (UX) tích cực và hiệu quả.
1.1. Vai trò của thiết kế Button trong trải nghiệm người dùng
Trong UX, button hoạt động như một cầu nối giao tiếp giữa người dùng và hệ thống. Mỗi khi người dùng nhấp vào một button, họ đang gửi một yêu cầu đến hệ thống và mong đợi một phản hồi tương ứng. Vì vậy, thiết kế button cần phải rõ ràng, dễ hiểu và thân thiện để người dùng cảm thấy tự tin khi tương tác.
Một button được thiết kế tốt sẽ mang lại cho người dùng cảm giác rằng hành động của họ có ý nghĩa và sẽ dẫn đến kết quả mong đợi. Ngược lại, một button thiết kế kém, không rõ ràng về chức năng hoặc khó nhận biết, có thể khiến người dùng bối rối và không chắc chắn về kết quả của hành động của họ.
Ví dụ:
- Trên một trang web đặt phòng khách sạn, một button "Đặt phòng ngay" rõ ràng và nổi bật sẽ giúp người dùng dễ dàng hoàn tất quá trình đặt phòng.
- Ngược lại, một button với nhãn mơ hồ như "Tiếp tục" có thể khiến người dùng bối rối và không chắc chắn về việc nhấp vào button đó sẽ dẫn đến điều gì.
1.2. Ảnh hưởng của thiết kế Button đến tương tác và chuyển đổi
Bên cạnh việc cho phép người dùng thực hiện các hành động, button còn đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tối ưu hóa tỷ lệ chuyển đổi (CRO).
Một button được thiết kế tốt, đặt ở vị trí hợp lý, có màu sắc tương phản cao và văn bản hấp dẫn có thể thúc đẩy người dùng hành động nhanh chóng, từ đó tăng tỷ lệ chuyển đổi. Ngược lại, một button thiết kế kém có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ chuyển đổi.
Tóm lại, thiết kế button không chỉ đơn thuần là tạo ra một yếu tố trực quan trên giao diện. Nó còn là việc tạo ra một công cụ giao tiếp hiệu quả, giúp người dùng tương tác một cách tự tin và thoải mái với hệ thống, đồng thời đóng góp vào sự thành công của trang web hoặc ứng dụng.
2. 10 nguyên tắc vàng khi thiết kế Button
Để thiết kế Button hiệu quả, có một số nguyên tắc cơ bản mà các nhà thiết kế cần tuân thủ. Những nguyên tắc này giúp đảm bảo rằng Button đẹp mắt và dễ sử dụng dẫn tới hiệu quả trong việc thúc đẩy người dùng hành động.
2.1. Tạo cảm giác có thể tương tác
Một trong những khía cạnh quan trọng nhất của thiết kế Button là đảm bảo nó trông có thể tương tác được với người dùng. Hành động này thường được thực hiện thông qua việc sử dụng các hình dạng quen thuộc như hình chữ nhật bo tròn, hiệu ứng bóng đổ, hoặc các hiệu ứng chuyển động nhẹ khi người dùng di chuột qua.
Một ví dụ điển hình là Button "Gửi" trong các biểu mẫu trực tuyến. Thông thường, Button này sẽ có màu sắc sáng hơn với một chút hiệu ứng bóng đổ để tạo cảm giác nó nổi lên khỏi màn hình, thu hút sự chú ý của người dùng và khuyến khích họ nhấp vào. Các hiệu ứng như thay đổi màu sắc hoặc mở rộng kích thước khi di chuột qua cũng là cách tuyệt vời để nhấn mạnh rằng thiết kế Button có thể tương tác.
2.2. Dễ dàng tìm kiếm
Người dùng đã hình thành những kỳ vọng nhất định về vị trí của các Button trên trang web hoặc ứng dụng di động. Ví dụ, Button "Xác nhận" thường được đặt ở góc dưới bên phải của hộp thoại, và Button "Hủy" thường nằm bên trái. Việc tuân thủ các quy ước này sẽ giúp giao diện của bạn trở nên trực quan hơn và giảm bớt sự bối rối cho người dùng.
Hình 2: Giao diện đặt hàng của shopee được ở vị trí dễ tìm thấy giúp người dùng dễ thực hiện thao tác (Nguồn: Shopee)
2.3. Sử dụng văn bản mô tả rõ ràng
Thiết kế Button cần có văn bản mô tả rõ ràng để người dùng biết chính xác họ sẽ làm gì khi nhấp vào. Tránh sử dụng các từ mơ hồ hoặc chung chung như "OK" hay "Tiếp tục". Thay vào đó, hãy sử dụng các từ ngữ cụ thể như "Hủy", "Đăng ký ngay", hoặc "Tải xuống bản dùng thử miễn phí".
Ví dụ, Trong một ứng dụng tài chính, thay vì sử dụng button "Gửi", bạn có thể sử dụng "Chuyển khoản ngay" để người dùng hiểu rõ họ đang thực hiện hành động chuyển tiền.
Bằng cách sử dụng văn bản mô tả rõ ràng, bạn không chỉ làm cho thiết kế button trở nên dễ hiểu hơn mà còn tăng cường sự tin tưởng của người dùng đối với trang web hoặc ứng dụng của bạn. Họ sẽ cảm thấy tự tin hơn khi tương tác với các button, biết rằng họ sẽ nhận được kết quả mong đợi.
2.4. Kích thước và tỷ lệ của Button
Kích thước của Button đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính khả dụng, đặc biệt là trên các thiết bị di động. Một Button quá nhỏ sẽ khó nhấp vào, đặc biệt là trên màn hình cảm ứng, trong khi một Button quá lớn có thể chiếm quá nhiều không gian và làm giảm tính thẩm mỹ của giao diện.
Theo các nghiên cứu thiết kế của Mit, kích thước tối thiểu của một mục tiêu cảm ứng trên thiết bị di động nên là 8-10 mm, với khoảng cách ít nhất là 8 dp giữa các mục tiêu để đảm bảo không bị nhấn nhầm. Với thiết kế này giúp người dùng dễ dàng tương tác mà không gặp nhiều nhiều trở ngại.
Hình 3: Ảnh minh họa cho nghiên cứu độ dài ngón tay của MIT (Nguồn: MIT)
2.5. Sử dụng màu sắc để nhấn mạnh hành động
Màu sắc đóng vai trò quan trọng trong thiết kế Button, không chỉ giúp button nổi bật trên giao diện mà còn truyền tải thông điệp về mức độ quan trọng của hành động mà Button đại diện.
Ví dụ, màu xám thường được sử dụng cho các Button cảnh báo hoặc hủy bỏ, trong khi màu đỏ thường đại diện cho các hành động tích cực như xác nhận hoặc tiếp tục.
Việc sử dụng màu sắc tương phản cao giữa Button và nền cũng rất quan trọng để đảm bảo Button có thể nhìn thấy rõ ràng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các button kêu gọi hành động chính (primary call-to-action), nhằm thu hút sự chú ý của người dùng và khuyến khích họ nhấp vào.
>>> Xem thêm: Các yếu tố chính cần cân nhắc khi chọn màu sắc thiết kế UI
2.6. Sắp xếp thứ tự ưu tiên các thiết kế Button
Trong một giao diện có nhiều thiết kế Button, cần sắp xếp thứ tự ưu tiên rõ ràng để hướng dẫn người dùng. Button chính, đại diện cho hành động quan trọng nhất, nên được thiết kế lớn hơn, nổi bật hơn so với các Button phụ. Giao diện này giúp người dùng dễ dàng nhận biết và tập trung vào hành động quan trọng nhất.
Ví dụ, trong một trang thanh toán trực tuyến, Button "Hoàn tất mua hàng" nên được đặt ở vị trí trung tâm và sử dụng màu sắc nổi bật như màu đỏ, trong khi Button "Quay lại" hoặc "Hủy" có thể sử dụng màu xám hoặc nhỏ hơn để giảm tầm quan trọng.
2.7. Cung cấp phản hồi trực quan
Phản hồi trực quan là yếu tố cần thiết trong thiết kế Button. Người dùng cần biết rằng hệ thống đã ghi nhận hành động của họ, và việc cung cấp phản hồi theo thời gian thực sẽ giúp họ cảm thấy an tâm hơn. Ví dụ, khi người dùng nhấp vào Button "Gửi", Button có thể thay đổi màu sắc hoặc hiển thị một chỉ báo đang tải để cho thấy hành động đang được xử lý.
Phản hồi trực quan cũng bao gồm các trạng thái khác nhau của Button như trạng thái di chuột, trạng thái nhấn, và trạng thái vô hiệu hóa. Mỗi trạng thái này cần có một thiết kế riêng biệt để người dùng dễ dàng nhận biết tình trạng hiện tại của Button.
2.8. Tránh lạm dụng quá nhiều Button
Một giao diện với quá nhiều Button sẽ làm người dùng bối rối và dẫn đến không đưa ra được quyết định. Để tránh tình trạng này, cần tập trung vào các hành động chính và sử dụng các giải pháp thiết kế khác như menu thả xuống hoặc các nhóm Button để giảm bớt số lượng Button hiển thị cùng một lúc.
Hình 4: ví dụ minh họa cho giảm bớt số lượng hiển thị Button bằng Dropdown Menu (Nguồn: Internet)
Ví dụ, trong một ứng dụng quản lý dự án, thay vì hiển thị tất cả các tùy chọn chỉnh sửa, xóa, sao chép, v.v. dưới mỗi mục, bạn có thể sử dụng một Button "Thêm" hoặc "Tùy chọn" để hiển thị các hành động này khi cần thiết. Việc này giúp giao diện trở nên cuốn hút hơn và hỗ trợ người dùng dễ dàng tập trung vào các hành động chính.
2.9. Tích hợp các yếu tố tương tác vi mô
Tương tác vi mô là những phản hồi nhỏ nhưng có tác động lớn đến trải nghiệm người dùng. Chúng có thể bao gồm những thay đổi nhỏ trong giao diện Button khi người dùng tương tác như việc Button phóng to nhẹ, đổi màu, hoặc rung lên khi nhấn. Những yếu tố này làm cho giao diện trở nên sống động và cung cấp cho người dùng những tín hiệu trực quan về trạng thái của hệ thống.
Ví dụ, khi người dùng nhấn vào Button "Thêm vào giỏ hàng", một tương tác vi mô có thể là Button phóng to nhẹ và sau đó co lại, kèm theo hiệu ứng âm thanh nhỏ. Hành động này giúp xác nhận rằng hành động đã được thực hiện và làm cho trải nghiệm mua sắm trở nên thú vị hơn.
2.10. Tuân thủ các nguyên tắc thiết kế UI cốt lõi
Tuân thủ các nguyên tắc thiết kế UI cốt lõi là điều cần thiết để đảm bảo Button của bạn dễ sử dụng và tiếp cận. Những nguyên tắc này bao gồm tính khả dụng, tính tiếp cận và tính nhất quán trong thiết kế. Ví dụ, cung cấp các Button hỗ trợ như "Quên mật khẩu" hay "Chăm sóc khách hàng" sẽ giúp người dùng cảm thấy được hỗ trợ và thoải mái hơn, từ đó khuyến khích họ thực hiện các hành động mà doanh nghiệp mong muốn.
>>> Xem thêm: 12 nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm
3. Các loại Button thường dùng trong thiết kế UI
Có nhiều loại Button khác nhau trong thiết kế UI, mỗi loại được sử dụng cho các mục đích khác nhau và có phong cách thiết kế riêng biệt. Dưới đây là một số loại Button phổ biến và cách sử dụng.
Hình 6: 4 Button thường dùng trong thiết kế UI (Nguồn: MangoAds)
3.1. Button chính và Button phụ
Button chính là Button đại diện cho hành động quan trọng nhất trên màn hình. Nó thường có màu sắc đậm, kích thước lớn và nằm ở vị trí nổi bật. Ví dụ, Button "Đăng ký ngay" trên trang đích của một chiến dịch tiếp thị sẽ là Button chính, vì nó thúc đẩy hành động mà trang web muốn người dùng thực hiện.
Button phụ, ngược lại, hỗ trợ các hành động ít quan trọng hơn. Chúng thường có thiết kế đơn giản hơn, màu sắc nhẹ nhàng và kích thước nhỏ hơn so với Button chính. Ví dụ, Button "Tìm hiểu thêm" hoặc "Quay lại" thường là Button phụ, vì chúng không phải là hành động chính mà trang web muốn người dùng thực hiện.
3.2. Button hành động nổi và Button biểu tượng
Button hành động nổi (Floating Action Button - FAB) là một yếu tố phổ biến trong thiết kế giao diện di động, đặc biệt là trên hệ điều hành Android. Nó thường có hình dạng tròn, nổi bật và được đặt ở vị trí trung tâm hoặc góc dưới bên phải màn hình. FAB thường được sử dụng cho các hành động chính, như "Thêm mới" trong ứng dụng quản lý danh bạ hoặc "Soạn thảo" trong ứng dụng email.
Button biểu tượng là những Button nhỏ, chỉ chứa biểu tượng thay vì văn bản, giúp tiết kiệm không gian và truyền tải ý nghĩa một cách trực quan. Ví dụ, Button "Chỉnh sửa" với biểu tượng bút chì hoặc Button "Xóa" với biểu tượng thùng rác. Button biểu tượng thường được sử dụng khi không gian trên màn hình hạn chế hoặc khi hành động đã quá quen thuộc với người dùng, không cần giải thích thêm.
4. Kiểm tra và tối ưu hóa thiết kế Button
Thiết kế Button chỉ thực sự hiệu quả khi chúng được kiểm tra và tối ưu hóa dựa trên phản hồi của người dùng. Dưới đây là một số phương pháp kiểm tra và tối ưu hóa thiết kế Button phổ biến:
Hình 7: 3 phương pháp kiểm tra và tối ưu hóa thiết kế Button (Nguồn: MangoAds)
4.1. Phương pháp kiểm tra điều hướng
Kiểm tra điều hướng (navigation testing) là một trong những phương pháp quan trọng để đảm bảo rằng các Button trên trang web hoặc ứng dụng của bạn hoạt động như mong đợi. Mục tiêu của kiểm tra điều hướng là xác định xem người dùng có thể dễ dàng tìm thấy các Button cần thiết và sử dụng chúng để thực hiện các hành động mà họ mong muốn hay không.
Một phương pháp phổ biến để kiểm tra điều hướng là sử dụng wireframes hoặc nguyên mẫu (prototypes) và tiến hành kiểm tra người dùng. Người dùng sẽ được yêu cầu hoàn thành các nhiệm vụ cụ thể, chẳng hạn như "Thêm sản phẩm vào giỏ hàng" hoặc "Tạo tài khoản mới", và các nhà nghiên cứu sẽ theo dõi cách họ tương tác với các Button trên giao diện. Những điểm khó khăn, như việc người dùng không thể tìm thấy Button "Tiếp tục" hoặc nhầm lẫn giữa các Button "Lưu" và "Hủy", sẽ được ghi lại và sửa chữa trước khi giao diện được triển khai chính thức.
>>> Xem thêm: Sắp xếp thứ tự các mục điều hướng như thế nào là phù hợp cho website?
4.2. Áp dụng kiểm tra A/B và bản đồ nhiệt
Kiểm tra A/B là một phương pháp để so sánh hiệu quả của hai phiên bản Button khác nhau. Ví dụ, bạn có thể tạo hai phiên bản của Button "Mua ngay", một phiên bản có màu xanh lá cây và một phiên bản có màu cam, sau đó hiển thị ngẫu nhiên hai phiên bản này cho người dùng khác nhau. Qua việc theo dõi tỷ lệ nhấp chuột và tỷ lệ chuyển đổi, bạn có thể xác định phiên bản nào hiệu quả hơn.
Bản đồ nhiệt (heatmap) là một công cụ trực quan giúp bạn hiểu rõ hơn về cách người dùng tương tác với giao diện của bạn. Bản đồ nhiệt cho thấy những khu vực nào trên trang web được người dùng chú ý nhiều nhất và những khu vực nào ít được quan tâm. Từ đó giúp bạn xác định liệu Button có được đặt ở vị trí hợp lý hay không và liệu người dùng có dễ dàng tìm thấy và sử dụng nó hay không.
>>> Xem thêm: 11 phương pháp nghiên cứu UX hiệu quả
4.3. Tối ưu hóa Button với các bộ công cụ UI
Các bộ công cụ UI (như Material Design của Google hay Bootstrap) cung cấp các thành phần thiết kế sẵn, bao gồm button, giúp bạn tạo giao diện chuyên nghiệp và nhất quán. Chúng cung cấp nhiều mẫu button với các phong cách khác nhau, từ phẳng, tối giản đến nổi bật với hiệu ứng bóng đổ. Sử dụng các bộ công cụ này giúp bạn tiết kiệm thời gian và đảm bảo button tuân thủ các nguyên tắc thiết kế UI hiện đại.
>>> Xem thêm: UI kit là gì và cách sử dụng UI kit để tạo nên một thiết kế đẹp
Kết luận
Thiết kế Button cho trang web và ứng dụng di động là một công việc phức tạp, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và kiểm tra chi tiết để đảm bảo rằng chúng đáp ứng được kỳ vọng của người dùng và góp phần nâng cao trải nghiệm tổng thể. Từ việc tuân thủ các nguyên tắc thiết kế cơ bản, lựa chọn các loại Button phù hợp, đến việc kiểm tra và tối ưu hóa, tất cả đều là những yếu tố quan trọng để tạo ra một giao diện hiệu quả. Hãy áp dụng những kiến thức và phương pháp MangoAds đã nhắc đến để thiết kế Button không chỉ đẹp mắt mà còn thực sự hữu ích cho người dùng của bạn.
>> Xem thêm: Bí quyết nâng cao thiết kế UX/UI cho ứng dụng web hiệu quả