12 nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm

27/09/2024 - Thien Le

Nếu bạn làm trong lĩnh vực thiết kế, chắc hẳn thuật ngữ "User Centered Design" đã không còn xa lạ. Đây là một khái niệm nhấn mạnh việc đặt người dùng - những người sẽ sử dụng website hoặc ứng dụng mà bạn tạo ra - làm trung tâm. Để hiểu rõ hơn về thuật ngữ quan trọng này, hãy cùng MangoAds khám phá sâu hơn về 12 nguyên tắc thiết kế lấy ngường dùng làm trung tâm trong bài viết dưới đây!

1. Nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm là gì?

Hình 1: Khái niệm thiết kế lấy người dùng làm trung tâm (Nguồn: Internet)

Hình 1: Khái niệm thiết kế lấy người dùng làm trung tâm (Nguồn: Internet)

Theo định nghĩa của Interaction Design Foundation, nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm (User Centered Design) là một quy trình thiết kế liên tục, trong đó các nhà thiết kế luôn đặt người dùng và nhu cầu của họ làm trọng tâm trong mọi giai đoạn của quá trình thiết kế và phát triển sản phẩm.

Trong UCD, các nhóm thiết kế tích cực tương tác với người dùng trong suốt quá trình thiết kế thông qua nhiều kỹ thuật nghiên cứu và thiết kế khác nhau. Điều này giúp các nhà thiết kế đảm bảo rằng sản phẩm họ tạo ra thực sự có mục đích, dễ sử dụng và mang lại giá trị thực sự cho người dùng.

Chìa khóa để thành công với UCD không chỉ là nghĩ đến người dùng trong quá trình thực hiện nguyên tắc thiết kế, mà còn là liên tục thu thập phản hồi từ họ và điều chỉnh thiết kế cho phù hợp.

2. Lợi ích của phương pháp thiết kế lấy người dùng làm trung tâm

User-centered design (UCD) là một quy trình thiết kế tập trung vào người dùng và nhu cầu của họ, mang lại nhiều lợi ích đáng kể:

Hình 2: 4 lợi ích của phương pháp User-centered design (Nguồn: MangoAds)

Hình 2: 4 lợi ích của phương pháp User-centered design (Nguồn: MangoAds)

  • Tăng tính khách quan: UCD cho phép người dùng đóng vai trò quan trọng trong quá trình thiết kế, đảm bảo sản phẩm hoặc dịch vụ được tạo ra phù hợp với nhu cầu thực tế của người tiêu dùng.
  • Tăng tính hiệu quả: UCD giúp nguyên tắc thiết kế sản phẩm hoặc dịch vụ trở nên dễ sử dụng hơn, giúp người dùng hoàn thành công việc nhanh chóng và hiệu quả.
  • Giảm chi phí: UCD giảm thiểu số lần phải thay đổi hoặc sửa chữa sau khi sản phẩm hoặc dịch vụ đã được triển khai, tiết kiệm chi phí đáng kể cho doanh nghiệp.
  • Tăng sự hài lòng của người dùng: Sản phẩm hoặc dịch vụ nguyên tắc thiết kế theo UCD mang lại trải nghiệm tốt hơn, từ đó làm tăng sự hài lòng của người dùng.

UCD được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực và có nhiều số liệu chứng minh hiệu quả của nó:

  • Tăng tính khách quan: Nghiên cứu của Nielsen Norman Group chỉ ra rằng sản phẩm hoặc dịch vụ thiết kế theo UCD có tỷ lệ thành công cao hơn đáng kể (lên đến 85%) so với những sản phẩm không áp dụng UCD.
  • Tăng tính hiệu quả: Forrester Research cho thấy sản phẩm hoặc dịch vụ thiết kế theo UCD có tỷ lệ sử dụng cao hơn (lên đến 90%) so với những sản phẩm không áp dụng UCD.
  • Giảm chi phí: Theo nghiên cứu của Cooper, sử dụng UCD trong quy trình thiết kế có thể giúp giảm chi phí lên đến 50%.
  • Tăng sự hài lòng của người dùng: Jakob Nielsen chỉ ra rằng sản phẩm hoặc dịch vụ thiết kế theo UCD có tỷ lệ hài lòng của người dùng cao hơn (lên đến 92%).

Tóm lại, UCD không chỉ mang lại lợi ích về mặt trải nghiệm người dùng mà còn giúp tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiệu quả cụ thể có thể khác nhau tùy vào từng dự án và công ty, và cần được đánh giá kỹ lưỡng trước khi áp dụng.

3. 12 nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm

Có những nguyên tắc vàng giúp chúng ta tạo ra những sản phẩm không chỉ đẹp mắt mà còn thực sự hữu ích và thân thiện với người dùng. Hãy cùng khám phá 12 nguyên tắc quan trọng này, để mỗi nguyên tắc thiết kế của bạn đều trở thành một giải pháp hoàn hảo, đáp ứng tối đa nhu cầu và mong muốn của người dùng.

3.1 Xác định yêu cầu và mục tiêu của người dùng

Để tạo ra một thiết kế thực sự phù hợp, nhà thiết kế cần thấu hiểu sâu sắc về mục tiêu, nhu cầu và cả những khó khăn mà người dùng gặp phải. Điều này đòi hỏi việc tiến hành các nghiên cứu người dùng như phỏng vấn, khảo sát và quan sát. Thông qua những phương pháp này, nhà thiết kế có thể xây dựng nên những chân dung người dùng chi tiết, từ đó đảm bảo mọi khía cạnh của nguyên tắc thiết kế đều phản ánh chính xác mong muốn và nhu cầu của người dùng mục tiêu.

Hình 3: Nghiên cứu xác định yêu cầu và mục tiêu của người dùng trong nguyên tắc thiết kế (Nguồn: Internet)

Hình 3: Nghiên cứu xác định yêu cầu và mục tiêu của người dùng trong nguyên tắc thiết kế (Nguồn: Intetnet)

>>> Xem thêm: Xây dựng bản đồ hành trình khách hàng trên Google

3.2 Thu thập phản hồi người dùng thường xuyên

Một trong những cách hiệu quả nhất để đảm bảo nguyên tắc thiết kế luôn đáp ứng tốt nhu cầu người dùng là liên tục lắng nghe và thu thập phản hồi từ họ. Điều này không chỉ giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn, tiết kiệm chi phí sửa đổi sau này, mà còn nâng cao trải nghiệm tổng thể và tăng khả năng sản phẩm được đón nhận rộng rãi.

3.3 Tham gia của người dùng vào quá trình thiết kế

Sự tham gia tích cực của người dùng trong quá trình thiết kế đóng vai trò then chốt để đảm bảo sản phẩm cuối cùng thực sự đáp ứng nhu cầu của họ. Người dùng có thể cung cấp những gợi ý và ý kiến quý báu về những gì họ thực sự cần, từ đó giúp nhà thiết kế đưa ra những giải pháp tối ưu nhất. Sự tham gia này không chỉ nâng cao chất lượng của thiết kế mà còn mang đến cho người dùng cảm giác được lắng nghe và là một phần quan trọng của quá trình sáng tạo.

3.4 Design consistency trên mọi thiết bị

Đảm bảo tính nhất quán trên mọi thiết bị là yếu tố then chốt để người dùng có thể dễ dàng tương tác với sản phẩm, bất kể họ đang sử dụng thiết bị nào. Điều này bao gồm việc duy trì sự đồng nhất về bố cục, chức năng và các yếu tố hình ảnh trên máy tính, máy tính bảng, điện thoại thông minh và các thiết bị khác. Tính nhất quán không chỉ tạo ra trải nghiệm mượt mà mà còn giúp người dùng cảm thấy thoải mái và tin tưởng hơn khi sử dụng sản phẩm.

Hình 4: Đảm bảo tính nhất quán trên mọi thiết bị trong nguyên tắc thiết kế (Nguồn: Internet)

Hình 4: Đảm bảo tính nhất quán trên mọi thiết bị trong nguyên tắc thiết kế (Nguồn: Internet)

3.5 Kiểm tra và khắc phục các vấn đề 

Khả năng sử dụng là một yếu tố không thể thiếu trong nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm. Bằng cách thực hiện các bài kiểm tra khả năng sử dụng với người dùng thực tế, nhà thiết kế có thể nhanh chóng phát hiện và giải quyết những vấn đề có thể gây khó khăn cho người dùng. Từ việc điều hướng không rõ ràng đến các biểu mẫu phức tạp, mọi khía cạnh cần được kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo người dùng có trải nghiệm dễ dàng và thuận tiện khi sử dụng sản phẩm.

3.6 Đơn giản hóa thiết kế 

Một thiết kế hiệu quả không nên quá phức tạp và gây rối mắt. Để tránh tình trạng quá tải thông tin cho người dùng, nguyên tắc thiết kế cần được tinh giản, chỉ tập trung vào những thông tin và tính năng thực sự cần thiết. Việc giảm tải thông tin không chỉ giúp người dùng tập trung vào những gì quan trọng mà còn giảm thiểu sự nhầm lẫn và khó chịu trong quá trình sử dụng sản phẩm.

3.7 Đồng cảm với người dùng

Đặt mình vào vị trí của người dùng là một cách tuyệt vời để thấu hiểu sâu sắc những khó khăn và nhu cầu thực sự của họ. Điều này giúp nhà thiết kế tạo ra những sản phẩm không chỉ đáp ứng nhu cầu mà còn mang lại giá trị vượt trội cho người dùng. Khi đồng cảm với người dùng, bạn còn xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp hơn và tăng cường sự gắn bó của họ với sản phẩm.

>>> Xem thêm: Bí quyết nâng cao thiết kế UX/UI cho ứng dụng web hiệu quả

3.8 Thiết kế cho khả năng mở rộng

Một thiết kế tốt không chỉ giải quyết nhu cầu hiện tại mà còn phải có tầm nhìn xa, sẵn sàng cho sự phát triển và mở rộng trong tương lai. Khả năng mở rộng giúp sản phẩm hoạt động trơn tru ngay cả khi số lượng người dùng tăng lên đáng kể, đảm bảo sản phẩm luôn duy trì được sự ổn định và hiệu suất cao.

3.9 Cá nhân hóa trải nghiệm người dùng

Mỗi người dùng đều có những nhu cầu và sở thích riêng biệt, vì vậy, cá nhân hóa trải nghiệm là yếu tố then chốt để giữ chân họ. Điều này cho phép người dùng tự do tùy chỉnh giao diện, lựa chọn nội dung phù hợp và kiểm soát các cài đặt cá nhân là những cách hiệu quả để tạo ra một trải nghiệm độc đáo và hấp dẫn, khiến họ cảm thấy sản phẩm thực sự dành riêng cho mình.

Hình 5: Spotify cá nhân hóa người dùng bằng cách tạo danh sách bài hát yêu thích(Nguồn: Internet)

Hình 5: Spotify cá nhân hóa người dùng bằng cách tạo danh sách bài hát yêu thích(Nguồn: Internet)

3.10 Kiểm tra với người dùng thực tế

Để đảm bảo nguyên tắc thiết kế thực sự phục vụ tốt nhất cho người dùng, việc kiểm tra trực tiếp với họ là vô cùng cần thiết. Bằng cách quan sát cách người dùng tương tác với sản phẩm, nhà thiết kế có thể thu thập những thông tin chi tiết và điều chỉnh thiết kế để mang lại trải nghiệm tốt hơn, phù hợp hơn với người dùng mục tiêu.

3.11 Cải tiến thiết kế

Quá trình thiết kế không nên dừng lại ở phiên bản đầu tiên của sản phẩm. Thay vào đó, việc liên tục lặp lại và cải tiến dựa trên phản hồi từ người dùng là điều không thể thiếu để tạo ra một sản phẩm hoàn hảo. Mỗi giai đoạn của quá trình thiết kế đều có thể mang đến những cải tiến mới, giúp sản phẩm ngày càng hoàn thiện hơn.

3.12 Chia sẻ kinh nghiệm

Việc chia sẻ những hiểu biết và dữ liệu thu thập được trong quá trình nghiên cứu người dùng với các bên liên quan và thành viên nhóm là cực kỳ quan trọng. Điều này đảm bảo rằng mọi người đều có cùng nhận thức về nhu cầu và thách thức của người dùng, từ đó đưa ra những quyết định thiết kế chính xác và hiệu quả hơn.

>>> Xem thêm: 9 tiêu chí thiết kế website bạn cần nắm để tối ưu hóa trang web

Kết luận

Theo MangoAds, việc áp dụng 12 nguyên tắc thiết kế lấy người dùng làm trung tâm là chìa khóa để tạo ra những sản phẩm không chỉ đẹp mắt mà còn thực sự hiệu quả và phù hợp với nhu cầu của người dùng. Khi bạn đặt người dùng ở vị trí trung tâm của mọi quyết định thiết kế, bạn sẽ tạo ra những trải nghiệm tốt hơn, từ đó tăng cường sự hài lòng và trung thành của người dùng đối với sản phẩm của mình. Để đạt được điều này, hãy luôn duy trì sự tương tác với người dùng, lắng nghe phản hồi của họ và không ngừng cải tiến thiết kế của bạn.