Hãy hình dung bạn đang đọc một tờ tạp chí toàn quảng cáo đen trắng, bỗng nhiên một quảng cáo màu sắc rực rỡ xuất hiện. Ngay lập tức, nó sẽ thu hút sự chú ý của bạn và có thể bạn sẽ nhớ nó rất lâu sau khi gấp tạp chí lại. Đó chính là hiệu ứng Von Restorff đang hoạt động — bộ não của chúng ta có xu hướng tự nhiên ghi nhớ những gì nổi bật. Hãy cùng MangoAds tìm hiểu về Von Restorff và các áp dụng hiệu ứng này một cách hiệu quả.

1. Hiệu ứng Von Restorff là gì?

Hình 1: khái niệm hiệu ứng Von Restorff (Nguồn: Internet)

Hiệu ứng Von Restorff, hay còn gọi là Hiệu ứng cô lập, là một phát hiện tâm lý thú vị của bác sĩ Hedwig Von Restorff. Nghiên cứu năm 1933 của bà cho thấy rằng khi một vật thể khác biệt xuất hiện giữa những vật thể tương đồng, chúng ta có xu hướng ghi nhớ vật thể khác biệt đó tốt hơn. 

Nói cách khác, hiệu ứng Von Restorff chỉ ra rằng bộ não con người có khả năng ghi nhớ mạnh mẽ hơn đối với những gì nổi bật và khác biệt so với môi trường xung quanh. Giống như một quả táo đỏ duy nhất trong một thùng toàn táo xanh, sự khác biệt đó sẽ thu hút sự chú ý và in sâu vào trí nhớ của chúng ta.

2. Tại sao hiệu ứng Von Restorff quan trọng trong thiết kế UX?

Hiểu về hiệu ứng Von Restorff trong tâm lý học cho thấy bộ não chúng ta có khuynh hướng tự động bị thu hút bởi những yếu tố khác biệt hoặc nổi bật. Sự khác biệt này không chỉ đơn thuần giúp người dùng ghi nhớ thông tin tốt hơn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt họ thực hiện các hành động cụ thể trên giao diện một cách tự nhiên.

Trong thiết kế UX, hiệu ứng Von Restorff cho phép tạo ra sự khác biệt thông qua màu sắc, kích thước, vị trí, phông chữ hoặc hình ảnh, từ đó làm nổi bật các yếu tố quan trọng như nút kêu gọi hành động (CTA). Điều này giúp người dùng dễ dàng nhận diện và ghi nhớ thông tin, nâng cao trải nghiệm tổng thể.

Đặc biệt, trong môi trường internet tràn ngập thông tin, hiệu ứng Von Restorff còn có khả năng giảm tải thông tin không quan trọng, giúp người dùng nhanh chóng xác định các yếu tố quan trọng mà không cần tốn nhiều công sức, nhờ đó người dùng sẽ cảm thấy thoải mái và hài lòng hơn khi sử dụng sản phẩm.

>>> Xem thêm: Bí quyết nâng cao thiết kế UX/UI cho ứng dụng web hiệu quả

3. Cách áp dụng hiệu ứng Von Restorff vào thiết kế UX

Trong thiết kế UX, việc áp dụng hiệu ứng Von Restorff có thể mang lại nhiều lợi ích to lớn, từ việc làm nổi bật các nút kêu gọi hành động đến cải thiện nhận diện thương hiệu. Để đạt được hiệu quả tối ưu, bạn cần phải hiểu rõ cách áp dụng nguyên lý này một cách khoa học và có chọn lọc. Trong phần này, chúng ta sẽ tìm hiểu các phương pháp và ví dụ cụ thể để tận dụng hiệu ứng Von Restorff trong các thiết kế UX khác nhau.

Hình 2: 5 cách áp dụng hiệu ứng Von Restorff vào thiết kế UX (Nguồn: MangoAds)

3.1. Nút kêu gọi hành động

Nút kêu gọi hành động (CTA) là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong thiết kế UX, bởi nó thường đóng vai trò chính trong việc chuyển đổi từ người dùng tiềm năng thành khách hàng thực sự. Hiệu ứng Von Restorff giúp các nút CTA trở nên nổi bật hơn, thu hút sự chú ý ngay lập tức và thúc đẩy người dùng thực hiện hành động mong muốn.

Khi thiết kế nút CTA, các nhà thiết kế thường sử dụng màu sắc tươi sáng, tương phản mạnh với nền hoặc các yếu tố xung quanh để làm nổi bật nút. Kích thước của nút CTA cũng cần phải đủ lớn để thu hút sự chú ý nhưng không quá to để gây khó chịu. Vị trí của nút trên trang web hoặc ứng dụng cũng rất quan trọng; thường thì nút CTA được đặt ở những nơi dễ thấy và thuận tiện cho người dùng như giữa trang, hoặc ngay bên dưới các thông tin quan trọng.

Một ví dụ điển hình về việc áp dụng hiệu ứng Von Restorff vào nút CTA có thể được thấy trên các trang thương mại điện tử. Khi bạn duyệt qua một trang sản phẩm, nút "Mua ngay" hoặc "Thêm vào giỏ hàng" thường được thiết kế với màu sắc rực rỡ và đặt ở vị trí nổi bật, giúp người dùng nhận ra và thực hiện hành động ngay lập tức và tạo ra trải nghiệm mua sắm trực tuyến liền mạch.

Hình  3: Ví dụ một sàn thương mại điện tử áp dụng nút CTA (mua hàng)  vào ứng dụng (Nguồn: Internet)

Tuy nhiên,  để làm nổi bật các nút CTA cũng cần phải được thực hiện một cách tinh tế. Nếu quá nhiều yếu tố trên trang được làm nổi bật, người dùng có thể bị quá tải và không biết nên tập trung vào đâu. Do đó, các nhà thiết kế cần cân nhắc kỹ lưỡng để xác định yếu tố nào thực sự cần sự chú ý của người dùng và sử dụng hiệu ứng Von Restorff một cách hợp lý.

3.2. Hệ thống phân cấp thị giác

Hệ thống phân cấp thị giác giúp điều hướng sự chú ý của người dùng vào các yếu tố quan trọng theo một trình tự cụ thể. Điều này không chỉ hỗ trợ việc tiếp nhận thông tin mà còn nâng cao trải nghiệm tổng thể khi người dùng tương tác với giao diện.

Với hiệu ứng Von Restorff, các nhà thiết kế có thể tạo ra sự khác biệt rõ ràng giữa các cấp bậc thông tin, từ đó định hình hành trình của người dùng trên giao diện. Một hệ thống phân cấp thị giác hiệu quả sẽ bắt đầu bằng việc xác định các yếu tố quan trọng nhất, chẳng hạn như logo, tiêu đề chính, nút CTA, và sau đó sử dụng màu sắc, kích thước, và vị trí để làm nổi bật chúng.

Ví dụ, trên trang chủ của các trang web lớn như Amazon hoặc HubSpot, bạn sẽ thấy rằng logo thường được đặt ở vị trí dễ thấy, với kích thước lớn và phông chữ đậm, giúp người dùng nhận diện thương hiệu ngay lập tức. Ngay sau đó, các yếu tố quan trọng như nút "Mua ngay" hoặc các chương trình khuyến mãi sẽ được làm nổi bật với màu sắc tương phản và kích thước lớn hơn so với các yếu tố khác.

Hình 4: HubSpot sử dụng màu tương phản để nổi bật nút demo hành động mà Hubspot muốn người dùng hướng tới (Nguồn: Internet)

>>> Xem thêm: 7 mẹo thiết kế website đẹp, giúp tăng trải nghiệm người dùng

3.3. Giảm tải “cognitive load”

Giảm tải “cognitive load” là một thuật ngữ mô tả gánh nặng của con người về trí nhớ ngắn hạn khi tiếp nhận một lượng lớn thông tin phải xử lý trong một thời gian ngắn.

Hiệu ứng Von Restorff có thể giúp cải thiện được điều này bằng cách làm nổi bật các thông tin quan trọng, giúp người dùng không phải mất quá nhiều công sức để tìm kiếm và nhận biết chúng. Khi những điểm quan trọng được làm nổi bật, người dùng sẽ không cần phải dừng lại và suy nghĩ quá nhiều để phân biệt đâu là thông tin cần thiết.

Ví dụ, khi truy cập vào một trang web bán hàng, người dùng thường quan tâm đến ưu đãi hoặc sản phẩm giảm giá. Nếu những thông tin này được làm nổi bật bằng màu sắc hoặc vị trí đặc biệt, người dùng sẽ dễ dàng nhận ra và quyết định mua hàng nhanh chóng, không cần mất nhiều thời gian tìm kiếm hay suy nghĩ.

Tuy nhiên, việc sử dụng hiệu ứng Von Restorff để giảm tải cognitive load cần sự cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu quá nhiều yếu tố được làm nổi bật, người dùng có thể bị quá tải thông tin, dẫn đến mệt mỏi và khó chịu. Do đó, nhà thiết kế cần xác định rõ những yếu tố thực sự quan trọng và làm nổi bật chúng hợp lý, trong khi các yếu tố ít quan trọng hơn có thể được thiết kế giảm bớt sự chú ý.

3.4. Nhận diện thương hiệu

Hiệu ứng Von Restorff có thể được sử dụng để tạo ra sự khác biệt cho thương hiệu, giúp người dùng dễ dàng nhận diện và ghi nhớ thương hiệu hơn.

Một ví dụ điển hình về việc sử dụng hiệu ứng Von Restorff trong nhận diện thương hiệu là logo của Apple. Hình ảnh quả táo bị cắn dở không chỉ đơn giản mà còn độc đáo và dễ nhớ. Khi nhìn thấy logo này, người dùng ngay lập tức liên tưởng đến các sản phẩm của Apple và giá trị mà thương hiệu này mang lại.

Hình 5: Ảnh logo của Apple qua từng giai đoạn (Nguồn: Internet)

3.5. Xử lý lỗi

Trong quá trình sử dụng ứng dụng hay trang web, người dùng không thể tránh khỏi gặp phải các lỗi như không tải được trang, nhập sai thông tin hay gặp sự cố khi thanh toán. Xử lý các lỗi này hiệu quả là rất quan trọng để giữ chân người dùng và đảm bảo trải nghiệm tốt.

Hiệu ứng Von Restorff có thể giúp làm nổi bật các thông báo lỗi, giúp người dùng nhận ra ngay và thực hiện các bước khắc phục cần thiết. Khi các thông báo lỗi được thiết kế nổi bật với màu sắc và biểu tượng khác biệt, người dùng sẽ dễ dàng nhận thấy và có xu hướng giải quyết vấn đề nhanh chóng.

Một ví dụ điển hình về việc ứng dụng hiệu ứng Von Restorff trong xử lý lỗi là trên các trang web đăng ký hoặc đăng nhập. Khi người dùng nhập sai thông tin, thông báo lỗi thường được hiển thị nổi bật bằng màu đỏ, kèm theo biểu tượng cảnh báo và thông điệp rõ ràng. Cách làm này giúp người dùng nhận ra lỗi ngay lập tức và biết cách khắc phục mà không cần phải tìm kiếm thêm thêm thông tin.

>>> Xem thêm: 8 tips tạo trải nghiệm người dùng hấp dẫn

4. Ví dụ thực tế về ứng dụng hiệu ứng Von Restorff trong thiết kế UX

Các công ty công nghệ lớn như LinkedIn và YouTube đã thành công trong việc sử dụng hiệu ứng Von Restorff để cải thiện trải nghiệm người dùng và tăng cường tương tác. Qua các ví dụ thực tế này, chúng ta sẽ thấy rõ hơn cách hiệu ứng này được triển khai để làm nổi bật các yếu tố quan trọng và tạo ra những trải nghiệm dễ nhớ cho người dùng. Cùng xem xét các chiến lược mà những nền tảng này đã áp dụng để đạt được kết quả ấn tượng.

4.1. LinkedIn

LinkedIn là một minh chứng rõ ràng cho việc ứng dụng hiệu ứng Von Restorff trong quy trình ứng tuyển việc làm. Nút "Apply" (Nộp đơn) trên LinkedIn thường được thiết kế nổi bật hơn các thành phần khác, khuyến khích người dùng hành động. Điều này giúp tăng tương tác với các bài đăng việc làm và cải thiện tỷ lệ chuyển đổi của LinkedIn.

Ngoài ra, LinkedIn còn sử dụng hiệu ứng này để làm nổi bật các thông báo quan trọng, như yêu cầu kết nối, tin nhắn mới hoặc bài viết được đề xuất. Các yếu tố này thường được hiển thị với màu sắc hoặc biểu tượng khác biệt, giúp người dùng nhận biết và không bỏ lỡ thông tin quan trọng.

Hình 6: Ví dụ minh họa áp dụng ứng dụng hiệu ứng Von Restorff (Nguồn: Internet)

4.2. YouTube

YouTube cũng là một ví dụ xuất sắc về việc áp dụng hiệu ứng Von Restorff. Ngay khi bạn truy cập vào trang web, logo của YouTube với màu đỏ tươi nổi bật, giúp người dùng nhận diện thương hiệu ngay lập tức. Bên cạnh đó, YouTube còn sử dụng hiệu ứng này để làm nổi bật các nút "Subscribe" (Đăng ký), giúp tăng số lượng người theo dõi cho các kênh.

Một khía cạnh khác mà YouTube sử dụng hiệu ứng Von Restorff là trong giao diện người dùng khi xem video. Nút "Play" (Phát) và các biểu tượng điều khiển khác thường được làm nổi bật với màu sắc khác biệt, giúp người dùng dễ dàng nhận biết và tương tác với video một cách nhanh chóng.

Hình 7: Ví dụ YouTube sử dụng hiệu ứng Von Restorff trong giao diện người dùng (Nguồn: Internet)

4.3. Disney+Hotstar

Disney+Hotstar, một nền tảng phát trực tuyến được ưa chuộng, đã tận dụng hiệu ứng Von Restorff để tạo điểm nhấn cho các yếu tố then chốt trên giao diện. Khi truy cập nền tảng, người dùng sẽ ngay lập tức bị thu hút bởi logo Disney+Hotstar được đặt ở vị trí trung tâm, nổi bật với kích thước lớn và màu sắc sống động, củng cố mạnh mẽ nhận diện thương hiệu.

Hơn nữa, các biểu tượng và nút điều hướng trên Disney+Hotstar cũng được thiết kế một cách tinh tế để thu hút sự chú ý, giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm nội dung mong muốn. Việc làm nổi bật các nội dung mới phát hành và các chương trình đề xuất cũng mang đến cho người dùng trải nghiệm khám phá nội dung thú vị.

Hình 8: Ví dụ Disney+Hotstar đã áp dụng  hiệu ứng Von Restorff để tạo điểm nhấn (Nguồn: Internet)

>>> Xem thêm: Thiết kế giao diện kết nối cảm xúc người dùng 

Kết luận

Hiệu ứng Von Restorff là một công cụ mạnh mẽ trong thiết kế UX, giúp tăng cường sự chú ý và khả năng ghi nhớ của người dùng đối với các yếu tố quan trọng. Theo MangoAds, áp dụng hiệu ứng này một cách hợp lý, các nhà thiết kế có thể tạo ra những trải nghiệm người dùng hiệu quả hơn, thúc đẩy người dùng thực hiện các hành động mong muốn và tăng tỷ lệ chuyển đổi. Hãy cân nhắc sử dụng hiệu ứng Von Restorff trong các dự án thiết kế UX tiếp theo của bạn để đạt được kết quả tốt nhất.