Sự xuất hiện của AI Overviews được tích hợp trí tuệ nhân tạo từ Google đang làm thay đổi căn bản cách người dùng tương tác với kết quả tìm kiếm. Không chỉ cung cấp thông tin nhanh hơn, trực tiếp hơn, AI Overviews còn ảnh hưởng đáng kể đến hành vi nhấp chuột (CTR) vào các kết quả tự nhiên.
Bài viết này, cùng MangoAds tìm hiểu sâu tác động đó, dựa trên dữ liệu thực tế và gợi ý các chiến lược thích ứng phù hợp cho các SEOer và marketer hiện đại.
1. Sự tác động của Google AI Overviews lên CTR tự nhiên
Kể từ khi ra mắt vào năm 2023 và triển khai rộng hơn trong năm 2024–2025, tính năng AI Overviews trên Google Search (trước gọi là Search Generative Experience – SGE) đã đánh dấu bước chuyển mình lớn trong cách người dùng tương tác với kết quả tìm kiếm. Tuy nhiên, song song với sự tiện lợi mà AI mang lại, nhiều website và các SEOer đang chứng kiến tỷ lệ nhấp (CTR) tự nhiên bị sụt giảm đáng kể, đặc biệt ở các truy vấn dạng informational.
1.1 Làm giảm thứ hạng thứ hạng kết quả tự nhiên
Với AI Overviews, Google đã thay đổi cách sắp xếp thứ tự hiển thị nội dung trên trang kết quả tìm kiếm (SERP) dẫn đến AIOs chiếm vị trí đầu tiên, đẩy các kết quả SEO truyền thống xuống dưới, tương đương với việc mất đi vị trí Top 1 vốn rất giá trị.
Nghĩa là nếu trước đây, Top 1 tự nhiên dao động khoảng 30–35% tổng lượt click, thì khi bị thay thế bởi một đoạn tóm tắt AI, CTR có thể giảm còn 12–15%, thậm chí thấp hơn tùy lĩnh vực.
Sự ra đời của AI Overviews đang ảnh hưởng lớn đến vị trí kết quả SEO tự nhiên
Ngoài ra, AI Overview, People Also Ask, Featured Snippets và Ads xuất hiện trong một số truy vấn khiến kết quả SEO tự nhiên không còn nằm trong vùng hiển thị đầu tiên.
Có thể thấy, AIOs ngoài việc chiếm vị trí hiển thị quan trọng nhất, đã làm lu mờ vai trò của kết quả SEO tự nhiên, khiến cho những nỗ lực tối ưu thứ hạng của nhiều website không còn đem lại hiệu quả như trước đây.
1.2 Người dùng có thể nhận câu trả lời ngay trên SERP
Tính năng AI Overviews của Google hoạt động như một trợ lý trả lời tức thì. Khi người dùng đặt một câu hỏi hoặc truy vấn có tính thông tin, Google sẽ hiển thị đoạn tóm tắt câu trả lời ở đầu trang và thông tin này sẽ được tổng hợp từ nhiều nguồn đáng tin cậy.
Ví dụ, nếu người dùng tìm kiếm “benefit of vitamin c”, họ có thể thấy một đoạn văn ngắn liệt kê các lợi ích chính như tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa, giúp hấp thu sắt,... cùng với liên kết đến các nguồn tham khảo.
Kết quả hiển thị của AI Overviews cho truy vấn “benefit of vitamin c”
Như vậy, người dùng đã có đủ thông tin cần tìm ngay tại kết quả đầu tiên, và không còn lý do để click vào các trang web bên dưới.
Đây là một dạng của zero-click search, tức khi người dùng không nhấp vào bất kỳ kết quả nào vì đã nhận được câu trả lời đầy đủ ngay từ phần hiển thị của Google. Loại hành vi này đang ngày càng phổ biến cùng lúc với sự phát triển của AI.
Hệ quả là các website SEO truyền thống, vốn cung cấp các nội dung dạng bài viết dài hoặc tổng hợp, mất đi lượng lớn lượt truy cập, dù họ vẫn được xếp hạng cao trong kết quả tìm kiếm.
1.3 Khả năng click phân tán sang nhiều nguồn
AI Overviews trích dẫn nhiều nguồn gây nên sự phân tán lượt click
Khác với Featured Snippet chỉ trích dẫn từ một nguồn, AI Overviews tổng hợp từ nhiều trang khác nhau, thường 2–5 nguồn trong mỗi đoạn tóm tắt. Điều này dẫn đến:
- Tỷ lệ click bị chia nhỏ thay vì dồn về một trang cụ thể.
- Những website đứng Top 1 có thể bị đánh đồng với các site kém uy tín hơn được AI chọn để tham khảo.
- Google có xu hướng ưu tiên các nguồn thân thiết với hệ thống AI (Wikipedia, WebMD, các tạp chí khoa học, nguồn uy tín), khiến website nhỏ lẻ khó chen chân.
1.4 Tác động tùy thuộc loại truy vấn
AI Overviews không xuất hiện ở tất cả các loại truy vấn, và mức độ ảnh hưởng đến CTR tự nhiên cũng khác nhau tùy vào mục đích tìm kiếm của người dùng. Do đó, không phải lĩnh vực hay từ khóa nào cũng bị AIOs ảnh hưởng như nhau.
AI Overviews thường được ưu tiên hiển thị cho các truy vấn dạng thông tin hoặc câu hỏi, khi mà người dùng cần kiến thức nhanh, rõ ràng. Trong khi đó, với những truy vấn có mục đích mua hàng hoặc hành động cụ thể, AI Overviews rất ít khi xuất hiện hoặc chỉ đóng vai trò phụ trợ.
Dưới đây là bảng phân tích để làm rõ hơn:
|
Loại truy vấn |
Mức độ ảnh hưởng từ AI Overviews |
|
Truy vấn định nghĩa, thông tin chung |
Cao – AI trả lời trực tiếp nên người dùng hạn chế click, từ đó CTR giảm mạnh |
|
Truy vấn so sánh |
Trung bình – phụ thuộc độ dài kết quả AI |
|
Truy vấn chuyên sâu, phân tích dài |
Thấp – AI không thể thay thế nội dung chuyên môn sâu người dùng vẫn cần đọc chi tiết |
|
Truy vấn mua hàng |
Rất thấp – Ads và Maps vẫn chiếm ưu thế |
|
Truy vấn thương hiệu |
Ít bị ảnh hưởng – Người dùng tìm đúng đích |
Lưu ý: Với các truy vấn mua hàng như “mua laptop Asus tại HCM”, AI Overviews thường không xuất hiện hoặc chỉ xuất hiện ở dạng rút gọn, giúp CTR tự nhiên không bị ảnh hưởng nhiều.
2. Dữ liệu và nghiên cứu gần đây về AI Overviews và CTR
Sự xuất hiện của AI Overviews đã khiến giới SEO và marketing toàn cầu phải đánh giá lại cách đo lường hiệu quả của kết quả tìm kiếm tự nhiên. Các dữ liệu và khảo sát gần đây cho thấy sự thay đổi rõ rệt trong hành vi người dùng, cũng như mức độ ảnh hưởng thực tế đến tỷ lệ nhấp chuột (CTR).
Theo một phân tích của trang Ahrefs dựa trên 300.000 từ khóa, CTR trung bình ở vị trí đầu tiên trong giai đoạn có AI Overviews đã giảm mạnh từ 7.3% (tháng 3/2024) xuống chỉ còn 2.6% vào tháng 3/2025 – tức giảm 34.5%. Đáng chú ý 99.2% các truy vấn có AI Overviews là dạng truy vấn thông tin cho thấy tính năng này ảnh hưởng rõ rệt đến khả năng người dùng nhấp vào website gốc.
CTR trung bình giảm mạnh từ khi có AI Overviews
Dữ liệu từ Advanced Web Ranking (Q4/2024) cũng có thấy AI Overviews xuất hiện trong 42.5% kết quả tìm kiếm, tăng 8.8 điểm phần trăm so với quý trước. Đồng thời, CTR trên máy tính cho các truy vấn thông tin giảm 7.31 điểm phần trăm ở các vị trí top 1-4.
Báo cáo của Semrush (tháng 3/2025) cũng cho hay AIOs xuất hiện trong 13.14% truy vấn tìm kiếm, chủ yếu là các truy vấn mang tính thông tin (88.1%). Các lĩnh vực chịu ảnh hưởng mạnh nhất bao gồm Khoa học, Y tế, Xã hội và Pháp luật, với tỷ lệ tìm kiếm không nhấp chuột có xu hướng tăng nhẹ.
Zeo-Click Searches có dấu hiệu gia tăng từ khi AI Overviews xuất hiện
Amsive và Similarweb phân tích rằng từ khi AI Overviews xuất hiện, CTR trung bình giảm 15.5–20%. Tuy nhiên, với các từ khóa có thương hiệu, CTR lại tăng trung bình 18.7%, cho thấy tác động của AI Overviews phụ thuộc vào loại truy vấn.
3. Cách ứng phó khi CTR bị ảnh hưởng
Dù AI Overviews có thể khiến lượng click giảm, doanh nghiệp và người làm SEO vẫn có nhiều hướng để ứng phó và tối ưu lại chiến lược nội dung. Dưới đây là các hướng đi thực tiễn và chiến lược.
3.1 Tối ưu để xuất hiện trong AI Overviews
Để tăng khả năng xuất hiện trong AI Overviews, nội dung trên website cần được trình bày một cách tự nhiên, rõ ràng và gần gũi với cách người dùng đặt câu hỏi trong thực tế. Cách viết như vậy AI sẽ dễ hiểu và phù hợp hơn khi Google ưu tiên chọn lọc thông tin.
Google AI Overviews tổng hợp nội dung từ các nguồn và cho ra đoạn tóm tắt
Ngay từ phần đầu bài viết, nên có đoạn định nghĩa hoặc giải thích trực tiếp về chủ đề chính để tạo điều kiện cho Google trích dẫn phần thông tin quan trọng nhất. Bên cạnh đó, tích hợp các schema dữ liệu có cấu trúc như FAQ, HowTo hay Article để hỗ trợ Google trong việc hiểu rõ bố cục và mục đích nội dung, từ đó nâng cao cơ hội được chọn làm nguồn tham khảo.
Lưu ý, nên tránh viết nội dung chung chung hoặc lan man, thay vào đó, hãy tập trung đưa ra lập luận sâu, dẫn chứng cụ thể hoặc số liệu đáng tin cậy. Chính những điểm này sẽ khiến AI đánh giá nội dung của bạn là hữu ích, đáng tin và có khả năng hiển thị cao hơn trên trang kết quả tìm kiếm.
3.2 Tăng giá trị chuyển đổi trên site
Với những lượt click còn lại sau khi bị AI Overviews lấn sân, cần ưu tiên tối đa hóa giá trị của mỗi lượt truy cập vào website.
Trước hết, cần tập trung tối ưu giao diện và trải nghiệm người dùng (UI/UX) để tăng thời gian ở lại trang và giảm tỷ lệ thoát. Song song đó, các CTA cũng cần được thiết kế rõ ràng và đặt đúng vị trí, chẳng hạn như lời mời tải ebook, điền biểu mẫu, đăng ký nhận bản tin hay liên hệ tư vấn.
Cuối cùng, việc triển khai hệ thống trò chuyện tự động hoặc chatbot AI trên website sẽ giúp người dùng giải đáp thắc mắc ngay lập tức, tạo cảm giác được hỗ trợ kịp thời và chuyên nghiệp, từ đó tăng khả năng giữ chân và chuyển đổi khách hàng ngay trong phiên truy cập đầu tiên.
>>> Xem thêm: Cách tăng CTR Google Ads
3.3 Mở rộng chiến lược đa kênh
Phụ thuộc vào lưu lượng tìm kiếm tự nhiên từ Google ngày càng trở nên rủi ro. Do đó, cần chủ động phân bổ nguồn lực cho các kênh tiếp cận khác nhằm đảm bảo tính ổn định và đa dạng hóa nguồn traffic, tăng khả năng tiếp cận người dùng ở nhiều điểm chạm khác nhau.
Một trong những hướng đi hiệu quả là phát triển social SEO thông qua các nền tảng như TikTok, YouTube Shorts hay Instagram Reels. Nội dung dạng ngắn, dễ chia sẻ trên các nền tảng này có thể giúp thương hiệu lan tỏa nhanh và kéo người dùng quay lại website thông qua liên kết trong phần giới thiệu hoặc mô tả.
Lựa chọn đa nền tảng nhằm tăng traffic cũng như khả năng tiếp cận người dùng
Song song đó, cần phát triển hệ thống nội dung sở hữu riêng như email marketing, podcast, webinar hoặc blog chuyên sâu. Những kênh này không bị chi phối bởi thuật toán Google, giúp kiểm soát tốt hơn dữ liệu và hành trình người dùng.
Khi người dùng đã ghi nhớ thương hiệu, họ có xu hướng truy cập trực tiếp vào website, thay vì phải tìm kiếm trên Google. Đây là cách hiệu quả để giảm phụ thuộc vào CTR tự nhiên trong dài hạn.
3.4 Tập trung vào các truy vấn mang tính chuyển đổi
Dù AI Overviews ảnh hưởng lớn đến các truy vấn thông tin, nhưng những truy vấn có mục đích chuyển đổi rõ ràng lại ít khi được AI nhắm đến. Tận dụng điểm này, doanh nghiệp có thể chuyển hướng một phần chiến lược nội dung sang các nhóm từ khóa chuyển đổi đặc biệt là những long-tail keywords có mục đích rõ ràng.
Loại từ khóa này thường ít cạnh tranh hơn và và AI cũng khó xử lý tốt vì thông tin chi tiết, bối cảnh phức tạp. Điều này giúp tăng khả năng giữ vững thứ hạng và chuyển đổi tự nhiên cho website.
Chú ý khi viết bài, nội dung cần đi sâu hơn vào các bài đánh giá thực tế, phân tích so sánh chuyên sâu, hoặc chia sẻ trải nghiệm sử dụng dài hạn – những dạng nội dung mà AI khó tổng hợp chính xác chỉ trong một đoạn văn. Đây là cách nâng cao cơ hội nhận được lượt nhấp, đồng thời khẳng định uy tín chuyên môn trong mắt cả người dùng và Google.
4. Kết luận
AI Overviews là một bước tiến lớn trong trải nghiệm tìm kiếm nhưng cũng là thách thức mới đối với cộng đồng SEO. Thực tế cho thấy CTR tự nhiên không còn là chỉ số ổn định, mà đang bị phân mảnh mạnh dưới ảnh hưởng của AI.
Như mọi lần Google thay đổi thuật toán, cơ hội luôn song hành với thách thức. Nhanh chóng thích ứng, hiểu rõ cơ chế AI tổng hợp thông tin và xây dựng chiến lược nội dung thông minh vẫn có chỗ đứng bền vững.
Nếu bạn đang tìm kiếm dịch vụ SEO tổng thể giúp tối ưu thứ hạng cho website, tăng trưởng bền vững và đo lường hiệu quả rõ ràng, MangoAds là lựa chọn đáng tin cậy. Để lại thông tin form bên dưới hoặc liên hệ +8428 6680 5450 để được đội ngũ nhân viên tư vấn chi tiết nhất.
Xem thêm: