Ngày nay, các doanh nghiệp chú trọng tạo ra sản phẩm số không chỉ thẩm mỹ mà còn mang đến trải nghiệm đồng nhất. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa thiết kế, phát triển và quản lý sản phẩm. Hệ thống thiết kế (Design System) chính là giải pháp để duy trì sự đồng bộ và hiệu quả trong suốt quá trình phát triển. Không chỉ là tập hợp các quy tắc về hình ảnh, hệ thống này còn giúp tối ưu quy trình, đảm bảo tính nhất quán, đặc biệt trong các dự án lớn. Bài viết dưới đây hãy cùng MangoAds tìm hiểu chi tiết về hệ thống thiết kế, vai trò của nó trong phát triển sản phẩm và cách bạn có thể áp dụng hệ thống này để đạt được kết quả tốt nhất nhé.
1. Giới thiệu hệ thống thiết kế
1.1. Khái niệm và vai trò của hệ thống thiết kế
Hình 1: Khái niệm hệ thống thiết kế (Nguồn: Internet)
Hệ thống thiết kế là một bộ quy tắc, tài liệu và các thành phần thiết kế có cấu trúc nhằm tạo ra trải nghiệm người dùng đồng nhất và gắn kết trên nhiều nền tảng khác nhau. Các yếu tố thiết kế trong hệ thống này bao gồm: kiểu chữ, màu sắc, biểu tượng, lưới và bố cục, cùng với các mẫu thiết kế và thành phần giao diện người dùng (UI).
Mục tiêu của hệ thống thiết kế là giúp đội ngũ thiết kế và phát triển không cần phải tái tạo lại mọi thứ từ đầu cho mỗi sản phẩm hoặc dự án. Thay vào đó, họ có thể sử dụng các thành phần có sẵn, được chuẩn hóa để tạo ra các tính năng mới một cách nhanh chóng và dễ dàng. Hệ thống này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình làm việc và giúp các sản phẩm giữ được tính nhất quán cao, tạo ra sự đồng bộ về giao diện và trải nghiệm người dùng.
>>> Xem thêm: 9 tiêu chí thiết kế cần nắm giúp tối ưu hóa website hiệu quả
1.2. Các yếu tố cấu thành hệ thống thiết kế
Một hệ thống thiết kế thường bao gồm các yếu tố cơ bản sau:
- Bảng màu: Là một trong những yếu tố quan trọng nhất trong hệ thống thiết kế. Bảng màu xác định các màu sắc chính, phụ và cách sử dụng chúng trên giao diện. Màu sắc không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn góp phần vào khả năng nhận diện thương hiệu. Ví dụ, Google với hệ thống Material Design của mình đã xây dựng một bảng màu phong phú với các mã màu chủ đạo, màu nền và màu chữ rõ ràng, giúp duy trì tính nhất quán cho các ứng dụng của họ trên mọi nền tảng.
- Kiểu chữ: Đây là một yếu tố không thể thiếu trong bất kỳ hệ thống thiết kế nào. Hệ thống thiết kế thường cung cấp hướng dẫn chi tiết về loại phông chữ, kích thước, khoảng cách dòng và cách sử dụng chúng trong các bối cảnh khác nhau. Một kiểu chữ được chuẩn hóa không chỉ giúp sản phẩm dễ đọc mà còn mang đến tính đồng bộ trên tất cả các giao diện. Ví dụ, Material Design cung cấp đầy đủ hướng dẫn về cách sử dụng kiểu chữ để đảm bảo rằng nội dung luôn dễ đọc và rõ ràng trên mọi thiết bị.
Hình 2: Các yếu tố cấu thành hệ thống thiết kế (Nguồn: MangoAds)
- Biểu tượng: Biểu tượng là các yếu tố thiết kế giúp người dùng nhận biết và thao tác dễ dàng trên giao diện. Một hệ thống thiết kế cung cấp bộ biểu tượng chuẩn hóa, đảm bảo tính nhất quán trong thiết kế. Ví dụ, hệ thống thiết kế Atlassian có bộ biểu tượng riêng cho từng tính năng hoặc hành động cụ thể, giúp người dùng dễ dàng nhận diện và thao tác.
- Lưới và bố cục: Hệ thống lưới giúp thiết lập cấu trúc nhất quán cho giao diện người dùng. Lưới bố cục tạo ra sự cân bằng và giúp các thành phần thiết kế được sắp xếp hợp lý, không bị chồng chéo và tạo cảm giác thoải mái cho người dùng. Các hệ thống thiết kế như UI Rayna hay Polaris của Shopify đều có hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng lưới và khoảng cách để đảm bảo giao diện có cấu trúc rõ ràng và hợp lý.
- Tài liệu hướng dẫn: Một phần không thể thiếu của hệ thống thiết kế là tài liệu hướng dẫn sử dụng. Tài liệu này giúp các nhà thiết kế, nhà phát triển hiểu rõ cách sử dụng từng thành phần trong hệ thống. Nó cũng bao gồm các hướng dẫn chi tiết về việc triển khai hệ thống trong các dự án thực tế. Một ví dụ tiêu biểu là hệ thống Polaris của Shopify, nơi tài liệu cung cấp đầy đủ chi tiết về cách sử dụng các thành phần và mẫu thiết kế.
>>> Xem thêm: Bảng màu thiết kế 2024 nâng tầm giao diện người dùng
1.3. Lợi ích của hệ thống thiết kế trong môi trường đa nền tảng
Trong một thế giới nơi mà các sản phẩm số phải hoạt động trên nhiều nền tảng như website, ứng dụng di động, tablet,... hệ thống thiết kế đóng vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo tính nhất quán. Hệ thống thiết kế giúp các thành phần UI không bị thay đổi quá nhiều khi chuyển đổi giữa các nền tảng, giúp trải nghiệm của người dùng trở nên liền mạch hơn.
1.4. Những yếu tố quan trọng cần có trong hệ thống thiết kế
- Thư viện thành phần UI: Thư viện thành phần là một phần quan trọng trong hệ thống thiết kế, bao gồm các yếu tố thiết kế như nút, biểu mẫu, hộp thoại,... có thể được tái sử dụng và tùy chỉnh cho các dự án khác nhau.
- Mẫu giao diện: Cung cấp các mẫu UI sẵn có như trang chủ, trang danh mục, trang sản phẩm,... giúp các nhà thiết kế có cơ sở để phát triển sản phẩm nhanh chóng hơn.
- Tài liệu và hướng dẫn: Một hệ thống thiết kế tốt luôn đi kèm với tài liệu chi tiết để hỗ trợ nhóm thiết kế và phát triển triển khai đúng cách.
>>> Xem thêm: Để thiết kế website đẹp cần lưu ý những điều gì?
2. Lợi ích mà hệ thống thiết kế mang lại
2.1. Tăng cường sự hợp tác giữa các nhóm
Hình 3: Tăng cường sự hợp tác giữa các nhóm (Nguồn: Internet)
Một trong những lợi ích lớn nhất của hệ thống thiết kế là khả năng thúc đẩy sự hợp tác giữa các nhóm như thiết kế, phát triển, quản lý sản phẩm và các bên liên quan khác. Thay vì mỗi người làm việc theo cách riêng của mình, hệ thống thiết kế cung cấp một ngôn ngữ chung, giúp mọi thành viên trong nhóm có thể dễ dàng trao đổi và làm việc cùng nhau. Điều này giúp giảm thiểu hiểu lầm, tiết kiệm thời gian và tăng cường hiệu quả của dự án.
- Cải thiện giao tiếp giữa nhà thiết kế và nhà phát triển: Hệ thống thiết kế giúp nhà thiết kế và nhà phát triển dễ dàng hiểu và trao đổi với nhau thông qua một bộ quy chuẩn thống nhất. Các yếu tố về UI đã được xác định rõ ràng từ trước, giảm thiểu tranh cãi hoặc mâu thuẫn trong quá trình phát triển.
- Tăng cường sự tham gia của các bên liên quan: Quản lý sản phẩm và các bên liên quan khác có thể tham gia vào quy trình thiết kế dễ dàng hơn thông qua các tài liệu hướng dẫn của hệ thống thiết kế. Điều này giúp đảm bảo rằng sản phẩm phát triển đúng theo định hướng ban đầu.
2.2. Đảm bảo trải nghiệm người dùng nhất quán
Một trong những thách thức lớn nhất khi phát triển sản phẩm là đảm bảo rằng trải nghiệm người dùng luôn nhất quán trên mọi nền tảng và thiết bị. Sự thiếu đồng bộ trong giao diện có thể gây nhầm lẫn cho người dùng và làm giảm giá trị thương hiệu. Đây là lý do tại sao hệ thống thiết kế là công cụ quan trọng giúp giải quyết vấn đề này.
- Đảm bảo tính đồng nhất trên các nền tảng khác nhau: Một hệ thống thiết kế hiệu quả sẽ giúp duy trì tính đồng nhất giữa các phiên bản ứng dụng web, ứng dụng di động và các phiên bản khác của sản phẩm.
- Tăng cường trải nghiệm người dùng: Sự đồng bộ giữa các thành phần UI và các tương tác giúp người dùng dễ dàng sử dụng sản phẩm, từ đó nâng cao trải nghiệm và giữ chân người dùng.
2.3. Tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả
Sử dụng hệ thống thiết kế giúp đội ngũ thiết kế và phát triển tiết kiệm được rất nhiều thời gian trong quá trình làm việc. Thay vì phải bắt đầu từ con số 0 cho mỗi dự án, họ có thể sử dụng các thành phần có sẵn trong hệ thống để tạo ra sản phẩm nhanh chóng và hiệu quả.
- Tiết kiệm thời gian phát triển: Các thành phần UI và mẫu giao diện đã được chuẩn hóa giúp giảm thiểu thời gian cho việc thiết kế từ đầu, giúp đội ngũ có thể tập trung vào việc tối ưu hóa trải nghiệm người dùng thay vì tái tạo lại giao diện.
- Giảm sai sót trong quy trình: Việc sử dụng các thành phần có sẵn và đã được kiểm chứng trong hệ thống thiết kế giúp giảm thiểu sai sót trong quá trình phát triển, đặc biệt là khi triển khai trên nhiều nền tảng.
>>> Xem thêm: Thiết kế UX với bí quyết tạo dựng và tối ưu trải nghiệm người dùng
2.4. Khả năng mở rộng và linh hoạt
Hệ thống thiết kế không phải là một công cụ cố định, mà luôn có khả năng phát triển và thay đổi theo thời gian. Với các dự án lớn, hoặc khi sản phẩm của bạn mở rộng quy mô, hệ thống thiết kế sẽ giúp đảm bảo rằng các yếu tố UI và UX được cập nhật một cách nhanh chóng và dễ dàng.
- Dễ dàng mở rộng khi sản phẩm phát triển: Khi sản phẩm phát triển và mở rộng trên nhiều thị trường, hệ thống thiết kế có thể dễ dàng bổ sung các yếu tố mới để phù hợp với nhu cầu sử dụng mới.
- Linh hoạt trong việc tùy chỉnh: Hệ thống thiết kế cho phép tùy chỉnh linh hoạt theo nhu cầu của từng dự án mà không ảnh hưởng đến tính nhất quán và cấu trúc của sản phẩm.
3. Áp dụng hệ thống thiết kế vào các dự án của bạn
3.1. Các bước cơ bản để sử dụng hệ thống thiết kế
Hình 4: Các bước cơ bản để sử dụng hệ thống thiết kế (Nguồn: MangoAds)
Bắt đầu sử dụng hệ thống thiết kế trong dự án không phải là điều quá phức tạp, nhưng để triển khai hiệu quả, bạn cần tuân theo một số bước cơ bản:
-
Xác định các yếu tố cần thiết: Trước khi xây dựng hệ thống thiết kế, nhóm dự án cần xác định rõ các yếu tố thiết kế cần có. Điều này bao gồm việc chọn bảng màu, kiểu chữ, biểu tượng và các thành phần giao diện cần thiết cho dự án.
-
Thiết lập tài liệu hệ thống: Sau khi xác định các yếu tố, nhóm thiết kế cần tổng hợp chúng thành một tài liệu hoặc công cụ mà mọi thành viên có thể dễ dàng truy cập. Các công cụ như Figma, Sketch hay Adobe XD đều hỗ trợ tốt cho việc tạo và quản lý hệ thống thiết kế.
-
Chia sẻ với nhóm: Hệ thống thiết kế cần được chia sẻ rộng rãi cho tất cả các thành viên trong nhóm, từ nhà thiết kế đến nhà phát triển và các bên liên quan. Điều này giúp đảm bảo rằng mọi người đều làm việc trên cùng một tiêu chuẩn và hiểu rõ cách triển khai các yếu tố trong hệ thống.
-
Đảm bảo tính cập nhật: Một hệ thống thiết kế không phải là cố định mà cần được liên tục cập nhật và phát triển theo thời gian. Khi dự án mở rộng hoặc có sự thay đổi về xu hướng thiết kế, hệ thống cũng cần được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu mới.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết cách ứng dụng Design System hiệu quả
3.2. Ví dụ từ Rayna UI Design System
Hệ thống thiết kế Rayna UI là một ví dụ điển hình về cách áp dụng hệ thống thiết kế vào các dự án thực tế. Với Rayna UI, bạn có thể tải xuống toàn bộ hệ thống thiết kế bao gồm các thành phần như nút, biểu tượng, lưới bố cục và các mẫu giao diện. Rayna UI cung cấp tài liệu chi tiết về cách triển khai các yếu tố này trong các dự án, giúp việc thiết kế trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn.
Rayna UI không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo rằng các sản phẩm được phát triển theo đúng tiêu chuẩn về giao diện người dùng (UI) và trải nghiệm người dùng (UX). Hệ thống này cũng có tính mở rộng cao, cho phép bạn dễ dàng điều chỉnh và mở rộng khi dự án của bạn phát triển.
Ví dụ, khi bạn cần thiết kế một trang đăng ký cho một ứng dụng fintech, bạn có thể sử dụng sẵn các mẫu trường nhập liệu và nút từ Rayna UI, sau đó điều chỉnh màu sắc và phông chữ để phù hợp với thương hiệu của mình. Điều này giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian so với việc phải tạo ra mọi thứ từ đầu.
Kết luận
Hệ thống thiết kế không chỉ là công cụ giúp nâng cao hiệu suất làm việc mà còn đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sự nhất quán và trải nghiệm người dùng trên toàn bộ sản phẩm. Với khả năng mở rộng, linh hoạt và hỗ trợ sự hợp tác giữa các nhóm, hệ thống thiết kế đã trở thành một yếu tố không thể thiếu trong quá trình phát triển sản phẩm hiện đại. Việc áp dụng hệ thống thiết kế không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn mang lại giá trị lâu dài cho doanh nghiệp. Hãy bắt đầu triển khai hệ thống thiết kế cùng MangoAds ngay hôm nay để tối ưu hóa quy trình phát triển sản phẩm và mang lại trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.
>>> Xem thêm: 17 kỹ năng UX thiết yếu mà Designer cần có