Trong thiết kế trải nghiệm người dùng (UX) và giao diện người dùng (UI), một trong những thách thức lớn nhất là tìm ra cách tối ưu hóa trải nghiệm mà không làm người dùng choáng ngợp với quá nhiều lựa chọn. Hick’s Law, một nguyên tắc nổi tiếng trong tâm lý học, cung cấp một hướng dẫn hữu ích cho các nhà thiết kế trong việc giảm thiểu sự phức tạp của các lựa chọn và giúp người dùng đưa ra quyết định một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn. Trong bài viết này, hãy cùng MangoAds tìm hiểu sâu hơn về Hick’s Law và cách áp dụng nó để nâng cao chất lượng thiết kế UX/UI.
1. Hiểu về Hick’s Law trong thiết kế
Hick’s Law, còn được gọi là Luật Hick-Hyman, được đặt theo tên của hai nhà tâm lý học William Edmund Hick và Ray Hyman. Năm 1952, họ nghiên cứu mối liên hệ giữa số lượng lựa chọn và thời gian cần thiết để đưa ra quyết định. Nghiên cứu chỉ ra, khi số lựa chọn tăng, thời gian đưa ra quyết định cũng tăng đáng kể.
Công thức của Hick’s Law được định nghĩa là:
RT = a + b log2 (n)
Trong đó, "RT" là thời gian phản hồi, "n" là số lượng kích thích, và "a" và "b" là các hằng số có thể đo lường tùy thuộc vào nhiệm vụ cụ thể và các điều kiện thực hiện. Chẳng hạn, "a" có thể là việc tìm kiếm món quà phù hợp cho mẹ vợ trên mạng; còn "b" có thể là cuộc trò chuyện trực tuyến với mẹ vợ trong đó bà nhắc rằng ngày mai là sinh nhật của bà.
Hình 1: Công thức của Hick’s Law do William Edmund Hick và Ray Hyman nghiên cứu (Nguồn: Internet)
Hick’s Law cho thấy, khi người dùng bị "quá tải" bởi quá nhiều lựa chọn cùng lúc, họ sẽ cần thêm thời gian để xử lý thông tin và ra quyết định. Hãy tưởng tượng một trang web với vô số tùy chọn ngay trên trang chủ, người dùng chắc chắn sẽ cảm thấy choáng ngợp và không biết phải bắt đầu từ đâu. Điều này dẫn tới website tạo ra trải nghiệm tồi tệ và có thể khiến người dùng rời đi mà không thực hiện bất kỳ hành động nào như mua hàng hay đăng ký dịch vụ.
2. Tầm quan trọng của Hick’s Law trong trải nghiệm người dùng
Áp dụng Hick’s Law vào thiết kế UX/UI mang lại nhiều lợi ích quan trọng. Đầu tiên, Hick’s Law giúp người dùng đưa ra quyết định nhanh hơn, từ đó nâng cao trải nghiệm và sự hài lòng với sản phẩm. Khi quá trình ra quyết định trở nên đơn giản và nhanh chóng, người dùng sẽ cảm thấy thoải mái hơn và có xu hướng gắn bó lâu dài hơn với sản phẩm.
Thứ hai, Hick’s Law còn giúp cải thiện tỷ lệ chuyển đổi trên các nền tảng trực tuyến. Bằng cách loại bỏ sự quá tải thông tin và lựa chọn, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy những gì họ cần và thực hiện các hành động mong muốn một cách nhanh chóng
Cuối cùng, áp dụng Định luật Hick còn giúp xây dựng lòng tin và củng cố mối quan hệ giữa người dùng và thương hiệu. Khi trải nghiệm trực tuyến trở nên thuận tiện và dễ dàng, người dùng sẽ có xu hướng quay lại và sử dụng sản phẩm đó trong tương lai. Hành động này không chỉ mang lại lợi ích tức thời mà còn tạo ra giá trị bền vững cho doanh nghiệp.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn tối ưu hóa Tỷ lệ Chuyển đổi (CRO) cơ bản
3. Ứng dụng thực tế của Hick’s Law trong thiết kế
Định luật Hick không chỉ là lý thuyết suông, nó có thể được áp dụng vào thực tế thiết kế để tạo ra những trải nghiệm người dùng tích cực và hiệu quả. Dưới đây là một số cách ứng dụng phổ biến.
Hình 2: Ứng dụng thực tế của Hick’s Law trong thiết kế (Nguồn: MangoAds)
3.1 Tối ưu hóa lựa chọn trên giao diện người dùng
Để áp dụng Hick’s Law hiệu quả, các nhà thiết kế cần tập trung giảm thiểu số lượng lựa chọn hiển thị trên giao diện. Một cách phổ biến là phân loại và nhóm các chức năng hoặc lựa chọn thành các danh mục rõ ràng, giúp người dùng dễ dàng điều hướng và tìm kiếm thông tin cần thiết.
Một ví dụ điển hình là trang web Amazon. Thay vì hiển thị hàng loạt sản phẩm cùng lúc, Amazon sử dụng hệ thống phân loại chi tiết với các danh mục và danh mục con, giúp người dùng dễ dàng thu hẹp tìm kiếm theo từng bước. Cách tiếp cận này không chỉ giảm thời gian lựa chọn mà còn giúp người dùng nhanh chóng tìm thấy sản phẩm mong muốn.
Hình 3: Amazon sử dụng hệ thống phân loại chi tiết với các danh mục và danh mục con (Nguồn: Internet)
3.2 Sắp xếp chức năng và nội dung theo Hick’s Law
Bên cạnh việc giảm thiểu số lượng lựa chọn, việc sắp xếp các chức năng và nội dung trên giao diện cũng đóng vai trò quan trọng trong việc áp dụng Định luật Hick. Designer cần đảm bảo bố cục hợp lý, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận và sử dụng các tính năng một cách trực quan.
Ví dụ, trên một trang web, các chức năng và nội dung quan trọng nhất nên được đặt ở vị trí dễ thấy ngay khi người dùng truy cập. Các yếu tố ít quan trọng hơn có thể được bố trí ở vị trí ít nổi bật. Cách sắp xếp này giúp người dùng nhanh chóng tìm thấy thông tin cần thiết mà không mất nhiều thời gian tìm kiếm.
Một cách phổ biến để sắp xếp nội dung theo Định luật Hick là áp dụng nguyên tắc "KISS" (Keep It Simple, Stupid) - Hãy giữ mọi thứ đơn giản và rõ ràng. Nguyên tắc này nhấn mạnh rằng sự đơn giản là yếu tố then chốt để tạo nên một hệ thống hiệu quả. Trong thiết kế UX/UI, một giao diện đơn giản và rõ ràng hỗ trợ người dùng đưa ra quyết định nhanh chóng và mang lại tính thẩm mỹ cao, góp phần nâng cao toàn bộ trải nghiệm người dùng.
Hình 3: Sắp xếp nội dung theo nguyên tắc K.I.S.S vào trong thiết kế UX/UI (Nguồn: Internet)
Bên cạnh đó, việc sử dụng các kỹ thuật như phân loại thẻ (card sorting) cũng có thể giúp tối ưu hóa việc sắp xếp nội dung theo Định luật Hick. Phân loại thẻ là phương pháp cho phép người dùng tự nhóm các mục nội dung thành các danh mục mà họ cho là hợp lý nhất. Điều này giúp nhà thiết kế hiểu rõ hơn về cách người dùng tư duy và tổ chức thông tin, từ đó tối ưu hóa việc sắp xếp nội dung trên giao diện một cách hiệu quả.
>>> Xem thêm: Cách tạo kiến trúc thông tin cho trang web của bạn
4. Những lưu ý khi áp dụng Hick’s Law
Mặc dù Hick’s Law là một công cụ mạnh mẽ trong thiết kế UX/UI, việc áp dụng nó đòi hỏi sự cân nhắc và linh hoạt. Không phải lúc nào giảm thiểu lựa chọn cũng là giải pháp tối ưu, và việc tìm kiếm sự cân bằng phù hợp là chìa khóa để tạo ra trải nghiệm người dùng tốt nhất. Hãy cùng xem xét một số lưu ý quan trọng khi áp dụng định luật này.
Hình 4: 2 lưu ý khi áp dụng Hick’s Law vào trong thiết kế (Nguồn: MangoAds)
4.1 Cân nhắc giữa số lượng lựa chọn và trải nghiệm người dùng
Mặc dù Hick’s Law nhấn mạnh việc giảm thiểu số lượng lựa chọn, nhưng loại bỏ quá nhiều cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm người dùng. Một giao diện quá đơn giản có thể khiến người dùng cảm thấy bị hạn chế hoặc không tìm thấy những gì họ cần. Do đó, việc cân bằng giữa số lượng lựa chọn và trải nghiệm người dùng là rất quan trọng.
Nhà thiết kế cần cân nhắc kỹ lưỡng về mức độ phức tạp mà người dùng có thể tiếp nhận. Điều này có thể đạt được thông qua việc tiến hành kiểm tra người dùng, thu thập phản hồi và sử dụng các công cụ phân tích để đánh giá cách người dùng tương tác với giao diện. Dựa trên những thông tin này, nhà thiết kế có thể điều chỉnh số lượng lựa chọn một cách hợp lý, vừa đảm bảo trải nghiệm người dùng tích cực vừa tận dụng hiệu quả của Định luật Hick.
Một ví dụ khác là về thiết kế menu điều hướng trên website. Nếu menu chỉ có một vài mục quá chung chung, người dùng có thể gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin cụ thể. Ngược lại, nếu menu chứa quá nhiều mục và danh mục con, người dùng có thể bị lạc trong mê cung thông tin.
Trong trường hợp này, việc sử dụng menu thả xuống (dropdown menu) hoặc menu điều hướng ẩn (off-canvas menu) có thể là giải pháp hiệu quả. Các menu này cho phép hiển thị nhiều lựa chọn hơn mà không làm quá tải giao diện, đồng thời giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm thông tin theo từng danh mục cụ thể.
Hình 5: Ảnh minh họa áp dụng Dropdown Menu cho website (Nguồn: Internet)
Ngoài ra, việc cân nhắc giữa số lượng lựa chọn và trải nghiệm người dùng còn cần xem xét đến ngữ cảnh sử dụng cụ thể. Một website hoặc ứng dụng phục vụ đối tượng người dùng là chuyên gia, có kiến thức chuyên sâu trong một lĩnh vực cụ thể có thể cần cung cấp nhiều lựa chọn hơn để đáp ứng nhu cầu của họ. Ngược lại, đối với đối tượng người dùng phổ thông hoặc mới làm quen với sản phẩm, việc giảm thiểu số lượng lựa chọn và giữ cho giao diện đơn giản, dễ hiểu thường là lựa chọn tốt hơn.
4.2 Điều chỉnh thiết kế dựa trên phản hồi của người dùng
Sau khi áp dụng Hick’s Law vào thiết kế, theo dõi và phân tích phản hồi từ người dùng là bước then chốt để đảm bảo những thay đổi đã thực hiện mang lại hiệu quả mong muốn. Có nhiều công cụ và phương pháp khác nhau mà nhà thiết kế có thể sử dụng để thu thập phản hồi và đánh giá hiệu quả của thiết kế.
Một trong những công cụ phổ biến là bản đồ nhiệt (Heatmap), cho phép nhà thiết kế theo dõi những khu vực trên trang web thu hút sự chú ý nhiều nhất từ người dùng. Thông qua việc phân tích các khu vực này, nhà thiết kế có thể xác định xem các yếu tố quan trọng đã được đặt ở vị trí tối ưu hay chưa, và liệu có cần điều chỉnh để nâng cao trải nghiệm người dùng hay không.
Bên cạnh đó, công cụ phân tích hành vi người dùng, điển hình như Google Analytics, cũng cung cấp thông tin chi tiết về cách người dùng tương tác với trang web hoặc ứng dụng. Các chỉ số như tỷ lệ thoát, thời gian trên trang và số lượt xem trang có thể giúp nhà thiết kế đánh giá liệu những thay đổi trong thiết kế có đang mang lại tác động tích cực đến trải nghiệm người dùng hay không.
>>> Xem thêm: Các công cụ UX dùng để theo dõi hành vi của người dùng trực tuyến
Hình 6: Công cụ hỗ trợ phân tích hành vi của người dùng (Nguồn: Internet)
Dựa trên dữ liệu thu thập được, nhà thiết kế có thể điều chỉnh để cải thiện trải nghiệm người dùng. Ví dụ, nếu người dùng thường thoát khỏi website mà không tương tác, hãy xem xét lại cách bố trí để làm nổi bật các lựa chọn chính. Ngược lại, nếu người dùng mất nhiều thời gian trên một trang mà không thực hiện đúng như mục tiêu, hãy giảm bớt số lượng lựa chọn hoặc làm rõ chúng để giúp họ quyết định nhanh hơn.
Một cách tiếp cận khác là sử dụng khảo sát người dùng để thu thập phản hồi trực tiếp. Bằng cách hỏi người dùng về trải nghiệm của họ, nhà thiết kế có thể hiểu rõ hơn về những khó khăn họ gặp phải và từ đó điều chỉnh thiết kế để giải quyết các vấn đề này. Các khảo sát có thể được thực hiện dưới dạng câu hỏi mở hoặc câu hỏi trắc nghiệm, giúp nhà thiết kế thu thập thông tin chi tiết và cụ thể về trải nghiệm người dùng.
>>> Xem thêm: 7 mẹo để tạo một cuộc khảo sát nghiên cứu thị trường
Kết luận
Hick’s Law đóng vai trò quan trọng trong thiết kế UX/UI, giúp giảm bớt sự phức tạp khi người dùng đưa ra quyết định bằng cách tối ưu hóa số lượng lựa chọn hiển thị trên giao diện. Khi áp dụng đúng cách, định luật Hick’s Law mang đến trải nghiệm tốt hơn cho người dùng, giúp tăng tỷ lệ chuyển đổi và xây dựng niềm tin vào thương hiệu. Tuy nhiên, theo Mangoads việc áp dụng Hick’s Law đòi hỏi sự linh hoạt, cân nhắc giữa việc đơn giản hóa giao diện và đảm bảo cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết. Để đạt hiệu quả tối ưu, các nhà thiết kế cần liên tục lắng nghe phản hồi từ người dùng và điều chỉnh thiết kế dựa trên những thông tin này.