Trong thập kỷ qua, Google liên tục cập nhật các thuật toán lõi của công cụ tìm kiếm. Ít nhiều trong số đó ảnh hưởng trực tiếp đến việc đẩy SEO của doanh nghiệp.

Google từng tuyên bố sẽ cập nhật thuật toán tìm kiếm vài nghìn lần mỗi năm. Hầu hết các bản cập nhật thuật toán Google chỉ thay đổi rất nhỏ. Tuy nhiên, xen kẽ giữa những cập nhật nhỏ, Google cũng đưa ra các thay đổi cốt lõi tác động lớn đến SEO.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ đề cập đến 8 thuật toán tìm kiếm quan trọng nhất. Vì sao những bản cập nhật này lại tác động đến ngành SEO? Chúng hoạt động như thế nào? Và chúng ta phải làm gì để xây dựng được những chiến lược SEO hiệu quả?

Trước khi bắt đầu, hãy xem liệu bạn đã bao giờ bị ảnh hưởng khi thuật toán lõi được cập nhật. Hãy sử dụng công cụ theo dõi xếp hạng (Rank Tracker), đồng bộ hóa nó với tài khoản Google Analytics, và chuyển sang traffic tự nhiên.

Hình 1: Biểu đồ traffic tự nhiên

Di chuột qua các đường gạch ngang trên biểu đồ để xem các cập nhật thuật ngữ nhất định có tương ứng với các thay đổi về traffic của website hay không.

1. Thuật toán Panda

Ngày phát hành: 24/02/2011

Mục đích điều chỉnh: Nội dung trùng lặp, sao chép ý tưởng, ít nội dung; spam do người dùng tạo; nhồi nhét từ khóa.

Cách hoạt động: Bản cập nhật thuật toán Panda (Panda algorithm update) có thể gọi là “điểm chất lượng” cho các website. Điểm số này được coi là một yếu tố xếp hạng. Ban đầu, các tác động của thuật toán Panda là rất ít, nhưng từ tháng 1 năm 2016, Panda là một trong những thuật toán cốt lõi của Google. Việc cập nhật cũng trở nên thường xuyên hơn, đồng thời khả năng xử lý các lỗi liên quan đến chất lượng nội dung kể trên cũng nhanh chóng, và hiệu quả hơn.

Cách điều chỉnh: Chạy kiểm tra website thường xuyên để tìm nội dung trùng lặp, nội dung ít, và nhồi nhét từ khóa. Website Auditor của SEO PowerSuite là một trong các công cụ đắc lực giúp hạn chế lỗi kể trên

 Ví dụ về nội dung trùng lặp

Content Editor trong WebSite Auditor sẽ giúp tránh được các lỗi về nội dung, và hạn chế việc bài viết, hoặc trang bị nhồi nhét từ khóa. Content Editor còn phân tích các website của đối thủ cạnh tranh, và cung cấp các đề xuất SEO dựa trên nội dung được đánh giá chất lượng trên trang kết quả tìm kiếm Google.

 Content Editor

Nếu bạn muốn kiểm tra xem nội dung của mình có bị trùng lặp ở những chỗ khác trên website hay không, hãy sử dụng công cụ kiểm tra Copyscape.

2. Thuật toán Penguin

Ngày phát hành: 24/04/2012

Mục đích điều chỉnh: Link spam hoặc link không liên quan; link anchor text bị tối ưu hóa quá mức.

Cách hoạt động: Mục tiêu của Google Penguin là giảm thứ hạng các website chứa backlink bất thường. Bản cập nhật này chấm dứt việc xây dựng link tốn ít công sức như mua link từ các link farm và PBN.

Cách điều chỉnh: Để hạn chế các tác động của bản cập nhật Google Penguin, hãy theo dõi sự phát triển của các link dẫn đến website, thường xuyên kiểm tra bằng công cụ kiểm tra backlink như SEO SpyGlass. Trong trang tổng quan, bạn sẽ tìm thấy một biểu đồ phát triển của các link trên website. Hãy chú ý đến bất kỳ mức tăng đột biến. Đó có thể là kết quả của một cuộc tấn công SEO tiêu cực từ đối thủ cạnh tranh của bạn.

 Theo dõi sự phát triển của danh sách link

Các số liệu thống kê theo thuật toán Penguin được đưa vào công thức Penalty Risk của SEO SpyGlass. Vào tab Penalty Risk, và lọc danh sách backlink theo cấp độ từ rủi ro cao nhất đến thấp nhất. Bạn nên kiểm tra các link có rủi ro trên > 50%. Nếu chúng là những link xấu, hãy thêm chúng vào file từ chối, tải xuống, và gửi đến Disavow Links Tool của Google.

 Đến tab Penalty Risk và lọc danh sách backlink có rủi ro từ cao đến thấp

3. Thuật toán Hummingbird

Ngày phát hành: 22/08/2013

Mục đích điều chỉnh: Nhồi nhét từ khóa; nội dung chất lượng thấp.

Cách hoạt động: Thuật toán Hummingbird giúp Google diễn tả rõ hơn các từ khóa tìm kiếm, và cung cấp kết quả phù hợp với ý định của người dùng (trái ngược với các cụm từ riêng lẻ trong từ khóa ). Dù các từ khóa rất quan trọng, nhưng thuật toán Hummingbird có thể giúp một trang xếp hạng cho một từ khóa , ngay cả khi nó không chứa các từ chính xác mà người tìm kiếm đã nhập. Điều này đạt được nhờ sự trợ giúp của quá trình xử lý ngôn ngữ tự nhiên dựa vào lập chỉ mục ngữ nghĩa tiềm ẩn, các thuật ngữ đồng xuất hiện, và từ đồng nghĩa.

Cách điều chỉnh: Mở rộng nghiên cứu từ khóa của bạn, và tập trung vào các khái niệm đằng sau các từ khóa. Phân tích cẩn thận các tìm kiếm có liên quan, từ đồng nghĩa và các thuật ngữ cùng xuất hiện. Bạn có thể dùng Google Related Searches, Google Related Questions hay các đề xuất Google Autocomplete để tìm những ý tưởng. Bạn sẽ thấy tất cả chúng được tích hợp vào mô-đun nghiên cứu từ khóa của Rank Tracker.

 Ví dụ nghiên cứu từ khoá

Sử dụng những thông tin chi tiết này để hiểu rõ hơn về ngôn ngữ của người tìm kiếm, và đa dạng hóa nội dung của bạn. Bằng cách tạo nội dung toàn diện đáp ứng ý định của người tìm kiếm, bạn sẽ giành chiến thắng cả về mức độ tương tác và SEO.

4. Thuật toán Mobile

Ngày phát hành: 21/04/2015

Mục đích điều chỉnh: Website thiếu phiên bản mobile; khả năng sử dụng mobile kém.

Cách hoạt động: Các bản cập nhật thuật toán tìm kiếm trên mobile tiếp theo (năm 2018, 2020) đã chuyển trọng tâm từ máy tính, laptop sang phiên bản mobile trên website. Ngày nay, Google xếp hạng tất cả các website dựa theo mức độ nhanh chóng, và thân thiện với người dùng trên phiên bản mobile của họ.

Cách điều chỉnh: Tối ưu các trang cho tìm kiếm trên smartphone và tập trung vào tốc độ và khả năng sử dụng. Các bài kiểm tra độ thân thiện với smartphone và tốc độ trang của Google sẽ giúp bạn biết những khía cạnh nào trên trang của mình cần được cải thiện. Các bài kiểm tra được tích hợp trong WebSite Auditor, để bạn có thể kiểm tra tính tối ưu hóa trên mobile của các trang. Đây được xem như một phần của quá trình kiểm tra website tổng thể của bạn. Bạn sẽ tìm thấy nó trong Content Analysis > Page Audit:

 Kiểm tra độ thân thiện, và tốc độ trang trong WebSite Auditor

5. Thuật toán RankBrain

Ngày phát hành: 26/10/2015

Mục đích xử lý: Thiếu sự liên quan từ khóa cụ thể; nội dung kém chất lượng; UX tệ.

Cách hoạt động: RankBrain là một phần của thuật toán Hummingbird của Google. Đây là một hệ thống machine learning giúp Google hiểu ý nghĩa đằng sau các từ khóa, và cung cấp các kết quả tìm kiếm phù hợp nhất để đáp ứng các từ khóa đó. Google công bố rằng thuật toán RankBrain là yếu tố xếp hạng quan trọng thứ ba.

Dù chúng ta không biết công thức chính xác đằng sau bản cập nhật chính này, nhưng thuật toán RankBrain chịu trách nhiệm tùy chỉnh kết quả tìm kiếm trên Google của người dùng. Về cơ bản, Google mở rộng từ khóa tìm kiếm của một người, và xem xét ngữ cảnh lớn hơn như từ đồng nghĩa, từ ngụ ý và lịch sử tìm kiếm cá nhân.

Cách điều chỉnh: Tối ưu nội dung theo đúng nhu cầu tìm kiếm của người dùng. Sử dụng công cụ TF-IDF của WebSite Auditor, bạn sẽ khám phá danh sách các cụm từ, và khái niệm có liên quan được số lượng lớn các đối thủ cạnh tranh, xếp hạng hàng đầu của bạn sử dụng. Thêm các cụm từ này vào nội dung giúp tăng mức độ liên quan tìm kiếm của người dùng.

 Công cụ TF-IDF của WebSite Auditor

6. Thuật toán Medic

Ngày phát hành : 04/05/2018

Mục đích xử lý: Thiếu quyền hạn trên các website YMYL; tín hiệu E-A-T signals yếu.

Cách hoạt động: Bản cập nhật Google Medic tác động lớn đến các website y tế, hoặc các website tài chính, luật, giáo dục. Theo Google, bản cập nhật đã triển khai một số tín hiệu E-A-T (chuyên môn, quyền hạn, sự tin cậy) từ tài liệu Quality Rater Guidelines.

Cách điều chỉnh: Một số SEO đề xuất thuê chuyên gia viết bài nhằm tạo uy tín cho website. Tuy nhiên, cách tăng thẩm quyền cho website tốt nhất là phát triển hồ sơ backlink. Bạn có thể sử dụng công cụ nghiên cứu backlink như SEO SpyGlass, và mượn ý tưởng về backlink từ các đối thủ cạnh tranh.

 Phát triển hồ sơ backlink

SEO SpyGlass cho phép tìm ra khoảng cách link ngược giữa website của bạn và website của đối thủ cạnh tranh. Các khách hàng tiềm năng tốt nhất là website có thẩm quyền cao, link đến hai hoặc nhiều đối thủ cạnh tranh của bạn. Điều này cho thấy rằng các website quan tâm đến thị trường ngách của bạn, nhưng không có mối quan hệ độc quyền với bất kỳ công ty nào.

Để biết thêm thủ thuật, bạn hãy tìm hiểu thêm hướng dẫn SEO này dựa nguyên tắc của người đánh giá chất lượng (this SEO guide based on the Quality Rater Guidelines).

7. Thuật toán Bert

Ngày phát hành: 22/10/2019

Mục đích xử lý: Nội dung kém chất lượng; thiếu tập trung; thiếu bối cảnh.

Cách hoạt động: Bản cập nhật thuật toán sử dụng công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên để hiểu rõ hơn các từ khóa tìm kiếm, diễn giải văn bản, xác định các thực thể, và mối quan hệ giữa các thực thể. Bản cập nhật Bert cho phép Google hiểu rộng hơn trong cả từ khóa và kết quả tìm kiếm.

Cách điều chỉnh: Điều quan trọng nhất là bạn phải nổ lực để có được bản sao có ý nghĩa. Có nghĩa là bạn nên tiếp thu những từ ngữ rườm rà, và áp dụng một phong cách viết ngắn gọn. Bạn cũng nên thực hiện nghiên cứu thực thể khi tạo bản sao, gồm các thực thể có liên quan giúp tạo ngữ cảnh cho nội dung của bạn.

Để biết thêm thủ thuật, hãy xem hướng dẫn này về cách sử dụng các thực thể trong SEO (this guide on using entities in SEO).

8. Cập nhật thuật toán cốt lõi

Ngày phát hành: 2017 đến nay

Cách hoạt động: Từ năm 2017, Google bắt đầu coi các bản cập nhật lớn hơn là bản cập nhật thuật toán cốt lõi. Google không tiết lộ chính xác họ sẽ thay đổi điều gì trong thuật toán và không nêu rõ lĩnh vực, chủ đề nào sẽ là trọng tâm của bản cập nhật mới. Người làm SEO thường xuyên theo dõi sự thay đổi xếp hạng sau cập nhật, và cố gắng tìm ra chính xác những gì đã thay đổi nhưng đều không có kết quả. Nhiều khả năng các bản cập nhật cốt lõi của thuật toán Google chỉ là những cải tiến trên các bản cập nhật trước đó, hoặc có thể là các gói cập nhật nhỏ hơn gắn liền với nhau.

Cách điều chỉnh: Bởi vì chúng ta không biết rõ các tác động của các bản cập nhật cốt lõi của Google, nên điều bạn có thể làm là theo dõi lịch sử SERP cho các từ khóa bạn đang nhắm mục tiêu. Sau khi cập nhật xảy ra, bạn có thể kiểm tra xem đối thủ cạnh tranh nào của mình đã tăng, hoặc giảm thứ hạng, và đưa ra phỏng đoán về các yếu tố nào góp phần.

Để bắt đầu theo dõi lịch sử SERP của bạn, hãy khởi chạy Rank Tracker, chuyển đến Target Keywords > Rank Tracking > SERP Analysis, và click vào Record SERP data. Công cụ sẽ bắt đầu theo dõi 30 vị trí SERP đầu tiên cho mỗi từ khóa của bạn.

 Theo dõi lịch sử SERP

Tóm lại

Đối với thuật toán Google, luôn có những quy luật bất biến để bạn có thể tối ưu hóa các nội dung trên website của mình và mỗi quy luật đều có một cách điều chỉnh phù hợp. Tuy nhiên lại có những thuật toán cốt lõi thay đổi thường xuyên. Vì vậy, chúng ta cần phải dè chừng, và theo dõi thường xuyên thứ hạng của kết quả tìm kiếm. Nếu có những thay đổi thứ hạng bất ngờ, hãy thay đổi phương pháp khác để xây dựng chiến dịch SEO hiệu quả, đạt thứ hạng tốt nhất.